Dzień 15 sierpnia to data szczególna dla Polski i Polaków. To rocznica Cudu nad Wisłą, święto Matki Boskiej Zielnej i Żołnierza Polskiego. To również przełomowa data Powstania Warszawskiego. Agnieszka Cubała kompleksowo przedstawiła w swojej książce piętnasty dzień walk o wolność i godność w umęczonej stolicy z punktu widzenia sytuacji geostrategicznej Polski, jak również oczami powstańców i Warszawiaków.
Rozsądni to wyśmieją, nikt z mądrych temu rad. O Jurku, coś z nadzieją na Starym Mieście padł. O młode głowy chore! O, po coś wtedy szedł. Zaśmieją się wieczorem spowici w ciepły pled. ks. Jan Twardowski, „Piosenka o Powstaniu”, fragm. zamieszczony w książce, s. 308.
Rozsądni to wyśmieją, nikt z mądrych temu rad. O Jurku, coś z nadzieją na Starym Mieście padł. O młode głowy chore! O, po coś wtedy szedł. Zaśmieją się wieczorem spowici w ciepły pled.
ks. Jan Twardowski, „Piosenka o Powstaniu”, fragm. zamieszczony w książce, s. 308.
Solidnie wydana w twardej okładce książka z prostą, acz wymowną ilustracją poszarpanej polskiej flagi przyciąga uwagę od pierwszego wzięcia jej do ręki. Wzrok przykuwają również wyklejki po wewnętrznej stronie okładek ze zdjęciami powstańczymi przedstawiającymi przysięgę nowoprzyjętych żołnierzy Grupy ?Krybar? odbieranej przez ks. Jana Wojciechowskiego ?Koraba? oraz ucieczka ludności cywilnej z dzielnic opanowanych przez Niemców. Ilustracje wymowne, jak i cała książka. Z kwestii technicznych należy dodać również ogromną liczbę zdjęć, wycinków z gazet, rękopisów, dokumentów czy mapek.
Jak podkreśla autorka, ?Skazani na zagładę 15 sierpnia 1944. Sen o wolności a dramatyczne realia? ma na celu szczegółową analizę sytuacji Warszawy i Polski w tamtym pamiętnym dniu, jak i całego szeregu wydarzeń, które doprowadziły nasz naród do tej daty. Dzień ten jest soczewką, która skupia wszystkie wątki i aspekty sprawy polskiej w czasie II wojny światowej. A co najważniejsze, niniejsza książka przewrotnie nie ma na za zadanie odpowiedzieć na pytanie, które jest dyskutowane z okazji każdej rocznicy 1 sierpnia: czy Powstanie miało sens?
Lwia część książki skupia się na życiu codziennym w walczącym mieście, przede wszystkim obchodach 24. rocznicy Cudu nad Wisłą, świąt Matki Boskiej Zielnej i Żołnierza Polskiego. Nie mogło jednak zabraknąć w niej wątków takich jak: działalność Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej, rozkaz gen. dyw. Tadeusza Komorowski „Bora” dotyczący pomocy walczącemu miastu przez siły AK w kraju, pomoc lotnicza Aliantów zachodnich, realizowana przez pilotów polskich, brytyjskich i południowoafrykańskich, celowo blokowana przez ZSRR czy pomysł zrzutu do Warszawy żołnierzy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej gen. bryg. Stanisława Sosabowskiego.
Interesującym aspektem książki jest negatywny stosunek Józefa Stalina do Powstania, które nazywał ?awanturą? i celowo utrudniał pomoc aliancką z powietrza, rozpoczętą przez sir Johna Coteswortha Slessora, generała i dowódcy sztabu RAF rejonów śródziemnomorskiego i bliskowschodniego w latach 1944-1945. Slessor wyjątkowo ostro komentował decyzję Sowietów o nie wspieraniu (poprzez udostępnienie lotnisk na obszarach zajętych przez Armię Czerwoną samolotom alianckim), kosztujące ogromne straty powstańców i ludność cywilną, jak i załogi bombowców, zrzucających broń, żywność i leki. Slessor był zmuszony przez to odwołać operację pomocy Polakom.
Publikacja Agnieszki Cubały jest wypełniona relacjami i wspomnieniami powstańców dotyczących konkretnych wydarzeń, jak i artykułami gazet wydawanych w Warszawie. Na końcu znajduje się aneks, wypełniony tekstami rozkazów, odezw i przeglądem prasy.
W mojej subiektywnej opinii, ?Skazani na zagładę 15 sierpnia 1944. Sen o wolności a dramatyczne realia? wyczerpuje tematykę przełomowego, piętnastego dnia Powstania oraz aspektów z nim związanych i pozostawia czytelnikowi wolną rękę do przemyśleń na temat szans i możliwości tego zrywu wolności. Polecam!
AGNIESZKA CUBAŁA ? pasjonatka historii Powstania Warszawskiego, autorka publikacji o Powstaniu (Ku wolności. Międzynarodowe, polityczne i psychologiczno-socjologiczne aspekty Powstania Warszawskiego, Oficyna Wydawnicza Rytm 2003; Sten pod pachą, bimber w szklance, dziewczyna i… Warszawa. Życie codzienne powstańczej Warszawy, Bellona 2015), była pracownica Muzeum Powstania Warszawskiego, konsultantka historyczna książek o Powstaniu, autorka haseł do Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powstania Warszawskiego.
Autor: Agnieszka Cubała
Tytuł: Skazani na zagładę 15 sierpnia 1944. Sen o wolności a dramatyczne realia
Wydawnictwo: Bellona
Oprawa: Twarda
Rok wydania: 2016
ISBN: 978-83-11?14271?8
Liczba stron: 360
Format: 17 x 24 cm
>>>> Książkę można kupić u wydawcy tutaj <<<<
