Fot: mjr Robert Siemaszko/CO MON.

Boeing 737-800 ?Józef Piłsudski? do przewozu VIP w Polsce [FOTO]

W dniu 15 listopada br. do 1. Bazy Lotnictwa Transportowego (1. BLTr) w Warszawie przyleciał pierwszy z trzech ?średnich? samolotów transportowych Boeing 737-800 przeznaczonych do przewozu najważniejszych osób w państwie (VIP) o nazwie własnej ?Józef Piłsudski?.

W środę, 15 listopada br. w 1. Bazie Lotnictwa Transportowego (1. BLTr) w Warszawie, z m.in. udziałem ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza o wiceministra Bartosza Kownackiego, odbyło się powitanie pierwszego z trzech ?średnich? samolotów transportowych Boeing 737-800 przeznaczonych do przewozu najważniejszych osób w państwie (VIP) o nazwie własnej ?Józef Piłsudski?.

Maszyna po wylądowaniu na wojskowym Okęciu przekołowaniu zgodnie z lotniczym zwyczajem przez kurtynę wodną utworzoną przez wozy lotniskowej straży pożarnej, została poświęcona przez biskupa polowego Wojska Polskiego gen. bryg. Józefa Guzdka oraz przez zastępcę Prawosławnego Ordynariusza Wojskowego ks. płk Aleksego Andrejuka i Naczelnego Kapelana Wojskowego ? Ewangelickiego Biskupa Wojskowego ks. bp. płk. Mirosława Wolę. Maszynie oficjalnie nadano imię ?Józef Piłsudski?, a biało-czerwoną szarfę zakrywającą wizerunek Marszałka zerwała matka chrzestna samolotu, st. szer. Oktawia Nowacka, która jest pięcioboistką, brązową medalistką Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro.

Samolot, który wszedł na wyposażenie Sił Zbrojnych RP jest nowym samolotem wyprodukowanym w kwietniu 2017 r. Samolot posiada konfigurację pokładu charakterystyczną dla typowego samolotu liniowego. W kolejnych miesiącach wnętrze samolotu zostanie skonfigurowane na dwie klasy: biznesową i ekonomiczną. Docelowa konfiguracja samolotu, z salonem dla HEAD, oddzielnym pomieszczeniem dla klasy biznesowej, zmienioną konfiguracją klasy ekonomicznej oraz wyposażeniem dodatkowym zabudowana zostanie po dostawie drugiego samolotu BBJ2.

Kolejne samoloty B737, już w wersji BBJ2, mają zostać dostarczone do 2020 roku. Wartość kontraktu, podpisanego w dniu 1 kwietnia br. na dostawę B737 to 523 mln USD (2,066 mld PLN netto, z podatkiem 2,5 mld PLN) (czytaj więcej: MON: Podpisano kontrakt na średnie samoloty do przewozu VIP [FOTO+WIDEO]).

Wcześniej, w czerwcu i lipcu 2017 roku zostały dostarczone do 1. BLTr dwa ?małe? 16-miejscowe transatlantyckie samoloty dla VIP ? Gulfstream G550. Wartość kontraktu na G550, podpisanego w listopadzie 2016 r., to ok. 440,5 mln PLN netto, z podatkiem 538 mln PLN (czytaj więcej: IU MON: Podpisano umowę na dostawę dwóch małych samolotów VIP). Pierwsza maszyna, o nazwie własnej ?Książę Józef Poniatowski? wylądowała w Warszawie w dniu 21 czerwca br. (czytaj więcej: MON: Książę Józef Poniatowski już w Warszawie [FOTO+WIDEO]), natomiast druga, ?Generał Kazimierz Pułaski? dotarła w dniu 29 lipca br.

Fot: mjr Robert Siemaszko/CO MON.

Podpisanie umowy na dostawę ?średnich? samolotów dla VIP

  • 30.06.2016 r. – Rada Ministrów podjęła Uchwałę Nr 73 w sprawie ustanowienia programu wieloletniego ?Zabezpieczenie transportu powietrznego najważniejszych osób w państwie (VIP)?. Program przewidywał zakup dwóch nowych samolotów (?małych?), dwóch nowych samolotów (?średnich?) oraz jednego samolotu używanego (?średniego?).
  • 30.08.2016 r. został ogłoszony przetarg na zakup samolotów średniej wielkości klasy do przewozu najważniejszych osób w państwie. Wówczas do Inspektoratu Uzbrojenia MON zgłosiły się cztery firmy, ale tylko dwie – czeski Glomex i amerykański Boeing zostały poproszone o złożenie oferty. Oba podmioty zaproponowały Polsce samolot Boeing B737 (czytaj więcej: Polska kupi pięć samolotów klasy VIP).
  • 09.03.2017. Inspektorat Uzbrojenia MON unieważnił przetarg, bo w złożonej dokumentacji były błędy, a oferowane samoloty miały zbyt wygórowaną cenę.
  • 10.03.2017. Została uruchomiona kolejna procedura, tym razem w trybie zamówienia z wolnej ręki. Do negocjacji zaproszono amerykańską firmę Boeing. IU był zainteresowany samolotem B737-800 wersji Boeing Business Jet ? BBJ2. Ta decyzja została oprotestowana przez trzy firmy, które również chciały uczestniczyć w postępowaniu. Zgodę na zawarcie umowy wyraziła Krajowa Izba Odwoławcza, do której zgłosili się oferenci nie uwzględnieni w postępowaniu (czytaj więcej: MON: nowe postępowanie na średnie samoloty do przewozu VIP).
  • 31.03.2017. Inspektorat Uzbrojenia zawarł umowę z koncernem Boeing Company na dostawę trzech samolotów ?średnich? do przewozu najważniejszych osób w państwie. Umowa zawarta na kwotę 523.644.900 USD (2,5 mld PLN).
  • Przedmiotem umowy była dostawa trzech samolotów typu Boeing 737-800, w tym: jednego samolotu używanego w konfiguracji pasażerskiej oraz dwóch samolotów BBJ 2 (typ 737-800 w wersji biznesowej) w konfiguracji z salonem HEAD. W październiku, po renegocjacjach ustalono, że dostawy obejmą trzy nowe maszyny.

Terminy dostaw samolotów:

  • samolot używany (po negocjacjach – nowy) do 15 listopada 2017 r.
  • pierwszy samolot BBJ2 do 15 września 2020 r.
  • drugi samolot BBJ2 do 15 listopada 2020 r.

Umowa, oprócz dostaw samolotów, obejmuje: pakiet logistyczny zapewniający początkową eksploatację samolotów, pakiet szkoleniowy (dla personelu latającego, technicznego i pokładowego) oraz ponad dwuletni okres wsparcia eksploatacji.

Fot: mjr Robert Siemaszko/CO MON.

Wyposażenie i konfiguracja samolotów Boeing 737-800

Boeing 737 to najpopularniejszy na świecie wąskokadłubowy samolot pasażerski oraz platforma często stanowiąca podstawę dla maszyn stosowanych do przewozów HEAD.

  • Na pokładzie nowych maszyn zostanie wydzielony salon HEAD dla 4 pasażerów oraz strefy VIP dla 2 osób i business dla 12 pasażerów. Będzie też przedział ekonomiczny z 48 miejscami.
  • Samolot wyposażony jest w najnowszą konfigurację awioniki typu Glass Cockpit oraz dodatkowo w system HUD (Head Up Display), znacząco zwiększający bezpieczeństwo realizacji zadań lotniczych.
  • B737 będą wyposażone w nowoczesne systemy bezpieczeństwa, m.in. system identyfikacji bojowej IFF, system nawigacji Szakal, łączność satelitarną z możliwością przesyłania danych o klauzuli ?tajne? i odbiorniki GPS. Na pokładzie znajdzie się także system podtrzymywania życia.
  • W szczególności samoloty Boeing 737 zakupione przez MON mają posiadać szeroki zakres wojskowych systemów nawigacyjnych i pomocniczych oraz podnoszących poziom bezpieczeństwa takich jak:
  1. System identyfikacji swój-obcy IFF zgodny ze standardem NATO;
  2. System pozycjonowania GPS z modułem antyzakłóceniowym SAASM (Selective Availability Anti-spoofing Module);
  3. Wojskowy system radionawigacji TACAN (umożliwiający również wykorzystanie radiolatarni VOR/DME)
  4. Systemy aktywnej i pasywnej obrony oraz ochrony i ostrzegania o opromieniowaniu przez radary.

Maszyny mają być również wyposażone w system łączności satelitarnej, zarówno jawnej jak też kodowanej do poziomu ?Tajne? funkcjonujący zarówno w każdej fazie lotu jak i podczas postoju. Na pokładzie samolotu będzie również funkcjonowała zabezpieczona sieć bezprzewodowa. Oprócz tego maszyny będą też wyposażone w wojskowe systemy łączności UHF, VHF i HF zgodne ze standardami Wojska Polskiego i NATO.

Polskie BBJ2 (Boeing Business Jet model 2) będą prawdopodobnie ostatnimi wyprodukowanymi maszynami modelu 737-800NG, ponieważ Boeing zastępuje je w ofercie nowszym wariantem 737 MAX i bazującymi na nim samolotami VIP typu BBJ MAX.

  • Pierwszy model Boeing Business Jets (nazywany też BBJ1) powstał jako biznesowa wersja płatowca Boeing 737-700 w roku 1996 a pierwszy egzemplarz wzbił się w powietrze we wrześniu 1998 roku. Dostawa do pierwszego klienta miała miejsce w 1999 roku. Maszyna łączyła w sobie strukturę płatowca 737-700 z elementami konstrukcji i awioniki nowocześniejszego i cięższego 737-800.
  • W stosunku do standardowych Boeingów 737 rodzina BBJ posiada wiele ulepszeń, związanych nie tylko z komfortem, ale też z osiągami. Są to, na przykład, winglety na końcach skrzydeł zwiększające zasięg o 3-5%, większe zbiorniki paliwa do lotów międzykontynentalnych oraz certyfikat ETOPS-180. Jest to specjalny certyfikat bezpieczeństwa gwarantujący, że w pełni załadowany samolot jest w stanie utrzymać się w powietrzu co najmniej 180 minut (trzy godziny) z jednym sprawnym silnikiem. Jest to kluczowe dla bezpieczeństwa np. w lotach transatlantyckich.
  • Oprócz USA samolotów BBJ1 lub pokrewnych używają jeszcze siły zbrojne i rządy 13 innych krajów, w tym: Australii, Kuwejtu, Indii, Republiki Południowej Afryki czy Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Jest to więc maszyna dość często stosowana w przewozach typu HEAD.

W październiku 1999 roku Boeing wprowadził do oferty model BBJ2 oparty na nowocześniejszym, dłuższym o 5,84 metra płatowcu Boeing 737-800, który posiada co prawie o jedną czwartą większą kabinę i dwukrotnie więcej miejsca na bagaże i inne systemy dodatkowe, ale ma też znacznie mniejszy zasięg. Dla BBJ2 maksymalny zasięg z 8 pasażerami to 5.753 mil morskich (ok. 10.620 km) podczas gdy dla BBJ1 jest to 6.200 mil morskich (11.480 km). Pierwszy egzemplarz BBJ2 dostarczono odbiorcy w lutym 2001 roku.

To właśnie tego typu maszyna została wybrana przez polski MON. Jest to samolot nowoczesny, wyposażony we w pełni cyfrową awionikę i system nawigacji, napędzany dwoma dwuprzepływowymi silnikami turbowentylatorowymi CFM International CFM56-7 z systemem cyfrowego sterowania FADEC. BBJ2 osiąga prędkość maksymalną 0,83 Macha i prędkość przelotową na długich dystansach 0,79 Macha.

Fot: mjr Robert Siemaszko/CO MON.

Konfiguracja

W przodzie pierwszego B737 z 1. BLTr znajdzie się wydzielona cześć VIP z zamykaną kabiną dla czterech osób siedzących przy stole konferencyjnym w kabinie HEAD oraz 8 miejscami Bussines Class. Będzie tu również umieszczona toaleta, miejsca dla załogi, środki medyczne i ratownicze oraz zamykane szafki na dokumenty, broń i inne wyposażenie specjalne.

W kabinie o standardzie ?premium economy? czyli klasie ekonomicznej o podwyższonym standardzie będzie 120 miejsc siedzących, w tym cześć składanych w celu np. transportu niewielkich ładunków lub noszy. Mają tu być również umieszczone dwa miejsca wypoczynkowe dla załogi z możliwością rozłożenia do snu i oddzielenia zasłonką od reszty kabiny. Z tyłu samolotu przewidziano toaletę i tylną kabinę załogi.

Samolot w tej konfiguracji nie będzie posiadał pełnych możliwości maszyny BBJ, ale umożliwi nie tylko transporty HEAD, ale również ewakuację, transport żołnierzy czy przewóz rannych na długich dystansach.

Kolejne dwie maszyny, dostarczane w 2020 roku, będą całkowicie nowe, pochodzące z taśmy produkcyjnej zakładów Boeing i skonfigurowane pod specyficzne polskie wymagania.

W tym wariancie kabina VIP/HEAD zajmuje niemal połowę samolotu. Głównym jej elementem jest w pełni oddzielony od reszty samolotu ?przedział VIP?, który podzielony jest na cześć roboczą i wypoczynkową, oddzielone krótkim korytarzem z osobną toaletą. Część robocza, to ?salon VIP? z czterema fotelami i stołem w układzie konferencyjnym.

W części wypoczynkowej znajdują się dwa rozkładane do pozycji leżącej fotele oraz szafki i schowki na pościel, odzież i przedmioty osobiste. Przedział ten znajduje się na prawej burcie samolotu, zajmując 2/3 jego szerokości. Na lewej burcie znajduje się korytarz z zamykanymi szafkami na broń i inne przedmioty, łączący przedni przedział załogi z resztą samolotu. W tej części maszyny znajdują się dwie duże, przestronne toalety: jedna w części ogólnej a druga w ?przedziale VIP?.

Za tą częścią znajduje się przedział Bussines Class dla 12 osób. Cztery miejsca znajdują się tuż za kabiną VIP, osiem kolejnych osób siedzi przy dwóch równoległych stołach w układzie konferencyjnym. Kolejna część kabiny, oddzielona od klasy biznesowej szafą i toaletą, to przedział ekonomiczny o podwyższonym standardzie dla 48 osób.

W tylnej części znajduje się kabina wypoczynkowa dla załogi, oraz miejsce do przewozu osób chorych lub rannych w stanie ciężkim, wyposażone w pełny zestaw oprzyrządowania i leków. Jest tam miejsce dla jednego chorego w pozycji leżącej oraz fotel dla lekarza lub ratownicza medycznego obsługującego aparaturę.

Fot: mjr Robert Siemaszko/CO MON.

Fot: mjr Robert Siemaszko/CO MON.

Nazwy samolotów do przewozu najważniejszych osób w państwie

Nazwy samolotów zostały wyłonione w ramach konkursu zorganizowanego przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Dwa Gulfstream G550 otrzymały nazwy „Książę Józef Poniatowski” i „Generał Kazimierz Pułaski”, natomiast samoloty Boeing B737 – „Józef Piłsudski”, „Roman Dmowski” i „Ignacy Jan Paderewski”.

Źródło:

mon.gov.pl: B737 ?Józef Piłsudski? w Polsce

Czytaj także:

Inspektorat Uzbrojenia: Dwie oferty na mniejszy samolot dla VIP

Amerykański Gulfstream zwycięzcą przetargu na małe samoloty VIP dla Polski

Nowe samoloty VIP dla Polski ? dziewięć wniosków o udział w postępowaniu

Rafał "Ralph" Muczyński, koordynator działu "Wojsko". Absolwent stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie w Białymstoku i politologii na Politechnice Białostockiej. Rysownik-hobbysta (więcej: http://ralph1989.deviantart.com oraz www.facebook.com/Ralph1989Arts) Zainteresowania: rysunek, wojskowość (szeroko pojęte zagadnienia współczesnej armii od strony uzbrojenia, zwłaszcza lotnictwo i technika rakietowa), polityka międzynarodowa, historia XX wieku.