Kawalerzyści wojsk Unii/ Źródło: Wikimedia Commons

Johnny Clem – mały dobosz wojsk Unii, który ustrzelił konfederackiego pułkownika

Podczas każdego konfliktu zbrojnego pojawiają się mali i więksi bohaterowie. Dla walczących w mundurach Unii amerykańskich żołnierzy jednym z takich bohaterów stał się dosłownie „mały” dobosz, Johnny Clem.

Johnny Clem przyszedł na świat 13 sierpnia 1851 r. w Newark, w stanie Ohio. W wieku 10 lat postanowił wstąpić do wojsk Unii, po śmierci matki, która zginęła w wypadku kolejowym. Początkowo został odesłany z kwitkiem z kilku jednostek, do których skierował swoje kroki. Powodem był jego wiek. Szczęście dopisało mu w 22 Ochotniczym Regimencie z Michigan. Od swojego dowódcy otrzymał wojskowy bęben i rozpoczął karierę dobosza.

Nazwisko Johnny’ego Clema odbiło się szerokim echem wśród wojsk Unii ze względu na jego czyn podczas bitwy pod Chickamauga, 20 września 1863 r. W pewnym momencie bitwy oddziały „niebieskich kurtek” cofały się pod naciskiem żołnierzy Konfederacji. Do pozostałego w tyle małego dobosza podjechał na koniu jeden z pułkowników Południa, wykrzykując że najlepsze co może zrobić Clem w tej chwili to poddać się. Oficer nie zdążył zapewne nawet wyrazić swojego zdziwienia, gdy dwunastolatek wycelował do niego ze swojego karabinu i wystrzelił. Martwy pułkownik spadł z konia na ziemię, a Johnny Clem powrócił do szeregu wśród wiwatujących na jego cześć żołnierzy 22 Regimentu.  Zabitym przez chłopca oficerem był prawdopodobnie pułkownik Calvin Walker z 3 Ochotniczego Regimentu Konfederacji z Tennessee.

Johnny Clem/ Źródło: Wikimedia Commons

Johnny Clem/ Źródło: Wikimedia Commons

Po bitwie Clem został awansowany do stopnia sierżanta, jako najmłodszy w historii amerykańskiej armii podoficer. Otrzymał także z rąk Sekretarza Skarbu, Salmona Chase’a odznaczenie, a wśród żołnierzy Unii pseudonim „Dobosz z Chickamauga”. Niedługo potem, Clem wpadł w ręce wojsk konfederackich podczas walk w Georgii. Nieprzyjaciel skonfiskował jego mundur co dla każdego żołnierza było  symbolem hańby i znieważenia ze strony nieprzyjaciela. Konfederaci wykorzystali także schwytanie małego dobosza w walce propagandowej przeciwko Północy. Johhny wziął udział w wymianie jeńców i jeszcze przed swoim zwolnieniem do cywila (wrzesień 1864 r.) został dwukrotnie ranny.

Po zakończeniu Wojny Secesyjnej bohater niniejszego tekstu wrócił do rodzinnego Ohio, gdzie dokończył edukację. W późniejszym czasie starał się o przyjęcie do West Point. Dzięki wsparciu prezydenta Ulyssesa Granta udało mu się otrzymać stopień podporucznika. Johnny pozostał w armii na kolejne lata. Na emeryturę odszedł w stopniu generała majora w roku 1915. Generał John Clem zmarł 13 maja 1937 r. Został pochowany na Narodowym Cmentarzu w Arlington. Na jego nagrobku widnieją słowa: John Lincoln Clem – „Dobosz z Chickamauga” – Generał Major Armii Amerykańskiej – 1851-1937.

Absolwent historii UMCS. Jego zainteresowania to historia XX-lecia międzywojennego, front wschodni podczas II Wojny Światowej, historia wojsk powietrznodesantowych oraz dzieje Waffen SS.