Mariusz Borowiak ?Stalowe Drapieżniki. Polskie okręty podwodne 1926-1947? ? recenzja

„Tylko prawda jest ciekawa”. Cytat Józefa Mackiewicza widniejący na początku recenzowanej książki doskonale odzwierciedla skrupulatność Autora w dociekaniu faktów na temat polskiej floty podwodnej z okresu po odzyskaniu niepodległości, II wojny światowej i jej częściowej utraty po 1945 roku. Historia ta bowiem nie była czarno-biała: z jednej strony dążenia do budowy odpowiedniej siły zbrojnej zdolnej przeciwstawić się potencjalnym przeciwnikom, Niemcom i Rosjanom, a z drugiej realia ekonomiczne i polityczne ówczesnej Polski i Europy. A w końcu najtrudniejsza próba Polskiej Marynarki Wojennej (PMW) jaką zgotowali nam sąsiedzi we wrześniu 1939 roku… Niniejsza książka, która ukazała się pod Naszym patronatem medialnym, jest wydaniem III rozszerzonym publikacji, która pierwotnie ukazała się na polskim rynku wydawniczym w 2005 roku jako ?Stalowe drapieżniki. Polskie okręty podwodne w wojnie” (wydanie II pod obecnym tytułem jest z 2013 roku).

Strona techniczna. Książka została wydana w miękkiej okładce ze skrzydełkami, co ma ten pozytywny aspekt ze względu na jej rozmiary ? aż 650 stron. Oprócz masywnego kompendium wiedzy i faktów, o czym w dalszej części recenzji, Autor zawarł w niej aż 274 fotografie (w tym wiele pochodzących z jego prywatnych zbiorów), 21 rysunków i map, 54 tabele i wykazy oraz 260 cytatów ze źródeł, ukazujących różne punkty widzenia. Książka składa się z czternastu rozdziałów: Polska flota podwodna w latach 1926-1939, Podwodne drapieżniki w obronie Wybrzeża (1-11 września 1939 r.), OORP Ryś, Żbik i Sęp w Szwecji (1939-1945), Prawda o komandorze Kłoczkowskim (1939-1942, 1943-1948), Działania bojowe Wilka pod skrzydłami Royal Navy (1939-1942), Orzeł w Wielkiej Brytanii (1939-1940), Samobójczy krok dowódcy Wilka (1941), Sokół na łowach (1941-1943), ORP Jastrząb ? najmniejszy okręt bojowy, Bezużyteczny ORP Wilk (1942-1945), „Terrible Twins” na Morzu Śródziemnym (1943-1944), Polskie okręty podwodne w Wielkiej Brytanii (1945-1946), Polskie okręty i załogi na obczyźnie (1945-1947) i Niezapisany rozdział.

Język. Jest on przystępny, każdy z powyższych rozdziałów został podzielony na podrozdziały dzięki czemu nawigacja jest ułatwiona i Czytelnik może z łatwością odnaleźć interesujący go okres istnienia PMW czy losy konkretnego okrętu podwodnego (torpedowego lub stawiacza min). Z drugiej strony każdy z podrozdziałów przedstawia zagadnienia w sposób wyczerpujący, Autor skupia się zarówno na technicznych, jak i politycznych aspektach sytuacji. Perełką są szczegółowe opisy taktyczno-techniczne nie tylko polskich okrętów podwodnych, ale także jednostek podwodnych oraz nawodnych przeciwników i sojuszników czy uzbrojenia, istotne z punktu widzenia omawianej treści. Razić może jedynie mały rozmiar części prezentowanych fotografii i niedobór map z uwagi na dość szeroki zakres działania PMW podczas II wojny światowej.

Obalanie mitów. Istotnym jest to, że opisywane wydarzenia w książce zostały pozbawione przekłamań, które zaczęły pojawiać się w świadomości Polaków w późniejszych okresach, tych zarówno pozytywnych, jak i negatywnych (w tym w wyniku propagandy niemieckiej, sowieckiej i polskiej z okresu PRL). Autor bazuje bowiem na dokumentach, w tym wielu do których dotarł jako pierwszy czy wspomnieniach oficerów i marynarzy. Prezentowane jest m.in. lobby francuskie na rzecz budowy polskich okrętów, nierealne koncepcje budowy morskiej potęgi i rzeczywiste osiągnięcia, mit na temat wielkości zbiórki społecznej na zakup ORP Orzeł, niewyjaśnione działania osłabiające zdolności polskich okrętów podwodnych tuż przed wybuchem II wojny światowej, upadające morale polskich załóg samotnie toczących walki we wrześniu 1939 r. czy tarcia na linii dowództwo PMW ? okręty podwodne, trudne relacje z sojusznikami i sposób traktowania internowanych załóg polskich jednostek przez Szwedów? Z ciekawszych zdarzeń szeroko opisanych przez Autora, poza działaniami wojennymi pod dowództwem PMW czy Royal Navy, należy wskazać incydent z udziałem podwodnego stawiacza min ORP Ryś na sowieckich wodach terytorialnych w pobliżu Leningradu w 1936 roku, uprowadzenie ORP Sęp z Holandii w kwietniu 1939 roku przed odbiorem z uwagi na napiętą sytuację międzynarodową czy w końcu słynną ucieczkę ORP Orzeł w październiku 1939 roku z internowania w Tallinie do Wielkiej Brytanii…

Opinia. Niniejsza książka Mariusza Borowiaka jest drugą jego autorstwa, którą miałem przyjemność zrecenzować po świetnej historii niszczyciela eskortowego ORP Kujawiak (czytaj także: Mariusz Borowiak ?Podwodni tropiciele. Tajemnica wraku niszczyciela eskortowego ORP Kujawiak? ? Recenzja). Publikacja stanowi solidne kompendium wiedzy na temat PMW ze szczególnym uwzględnieniem floty podwodnej, jest bezstronna i pozbawiona naleciałości politycznych. Ukazuje odbrązowione działania oficerów i marynarzy, którzy zostali poddani najtrudniejszej próbie charakteru i konfrontacji z wojenną rzeczywistością, a do której byli przygotowywani. Autor podjął się trudnego zadania, ale wszak ?historycy to adwokaci, którzy bronią swoich klientów dopiero po ich śmierci?.

Polecam!

MARIUSZ BOROWIAK (ur. 1964 w Gnieźnie), pisarz, marynista; autor 70 książek i broszur oraz kilkuset artykułów w kraju i zagranicą o tematyce wojennomorskiej, współautor haseł do słowników i encyklopedii. Na podstawie książki ?Westerplatte. W obronie prawdy? powstał scenariusz do filmu fabularnego oraz konsultant scenariusza do filmu fabularnego ?Dywizjon 303. Historia prawdziwa?. Jego artykuły prasowe i książki były pretekstem do przygotowania licznych reportaży radiowych i telewizyjnych. Znany z obalania ?prawd historycznych? o Polskiej Marynarce Wojennej w latach 1918-1947 i niemieckiej U-Bootwaffe w latach II wojny światowej. Członek stowarzyszenia Wyprawy Wrakowe. Uczestnik dwóch międzynarodowych ekspedycji na wrak niszczyciela eskortowego ORP Kujawiak w latach 2015-2016 u wybrzeży La Valetty na Malcie i The Lost Bombers of Brindisi 2018 (ekspedycja w poszukiwaniu wraków polskich i amerykańskich samolotów bombowych).


Autor: Mariusz Borowiak

Tytuł: Stalowe drapieżniki. Polskie okręty podwodne 1926-1947

Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Alma ? Press

Oprawa: Miękka ze skrzydełkami

Rok wydania: 2019, wydanie III rozszerzone

ISBN: 978-83-7020-751-9

Liczba stron: 650

Format: 16,5 x 23,5 cm

>>>> Książkę można kupić u wydawcy tutaj <<<<

Rafał "Ralph" Muczyński, koordynator działu "Wojsko". Absolwent stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie w Białymstoku i politologii na Politechnice Białostockiej. Rysownik-hobbysta (więcej: http://ralph1989.deviantart.com oraz www.facebook.com/Ralph1989Arts) Zainteresowania: rysunek, wojskowość (szeroko pojęte zagadnienia współczesnej armii od strony uzbrojenia, zwłaszcza lotnictwo i technika rakietowa), polityka międzynarodowa, historia XX wieku.