Francuski magazyn Air&Cosmos opublikował artykuł Piotra Butowskiego i Anthonego Engrana, w którym Autorzy ujawniają oficjalne oznaczenie Sił Powietrzno-Kosmicznych FR dla myśliwca 5. generacji, którego prototypy znane są pod nazwą T-50 i powstały w ramach programu PAK FA.
W poniedziałek, 31 lipca br. pojawiły się informacje, że francuski magazyn Air&Cosmos opublikował artykuł Piotra Butowskiego i Anthonego Engrana, w którym Autorzy ujawniają oficjalne oznaczenie Sił Powietrzno-Kosmicznych Federacji Rosyjskiej dla myśliwca 5. generacji, którego prototypy znane są pod nazwą T-50 i powstały w ramach programu PAK FA (Pierspiektywnyj Awiacjonnyj Komplieks Frontowoj Awiacji ? pol. „Perspektywiczny Kompleks Lotniczy Lotnictwa Frontowego”). Tłumaczenie płatnego artykułu pojawiło na blogu bmpd.
Artykuł ujawnia, że nazwą seryjnych samolotów, które trafią na wyposażenie rosyjskiego lotnictwa będzie Su-57, ale zanim to nastąpi, w ciągu dwóch najbliższych lat płatowce prototypów zostaną poddane procesowi ulepszania oraz przejdą szereg udoskonaleń. Autorzy piszą, że podczas pierwszego dnia 13. Międzynarodowego Salonu Lotniczo-Kosmicznego MAKS-2017, który miał miejsce w dniach 18-23 lipca br. w podmoskiewskim Żukowskim na lotnisku Ramienskoje, prezydent Władimir Putin miał odwiedzić hangar, w którym znajdował się ósmy prototyp myśliwca, oznaczony jako T-50-9, i gdzie miał podpisać dokument zalecający rozpoczęcie wstępnej produkcji seryjnej, lecz zmienił plany. Mimo to, ujawniono oficjalna nazwę seryjnego samolotu piątej generacji.
Jeśli chodzi o sam numer porządkowy przy skrócie producenta, wydaje się logicznym ciągiem, następującym po wcześniejszych produktach Kompanii Suchoj (wcześniej Biura Konstrukcyjnego): Su-27, który wszedł do produkcji w 1982 roku, Su-37, czyli eksperymentalny Su-27M z numerem bocznym ?711?, ujawniony w 1994 roku, następnie również eksperymentalny Su-47 Bierkut z 1997 roku, będący pierwszą próbą budowy myśliwca wielozadaniowego 5. generacji. Warto przy tym nadmienić, że wcześniejsze samoloty Suchoja, czyli Su-7 (1958) i Su-17 (1970) nie mają związku z powyższą linią generacyjną nic wspólnego.
T-50, prototyp myśliwca 5. generacji Su-57, podczas 13. Międzynarodowego Salonu Lotniczo-Kosmicznego MAKS-2017. / fot. Jacek Siminski (https://www.facebook.com/pg/JacekSiminskiPhotography/).
Warto zauważyć, że trzy najnowsze prototypy służące do testów w powietrzu, czyli T-50-6 (oblot w dniu 27 kwietnia 2016 r.), T-50-8 i T-50-9 (oba wzbiły się po raz pierwszy w dniu 24 kwietnia 2017 r.; z kolei czwarty, T-50-7, służy jedynie do testów naziemnych ? przyp. red.), różnią się od wcześniejszych pięciu modyfikacjami płatowca, w którym zwiększono ilość materiałów kompozytowych, co wzmocniło jego konstrukcję. Wydłużono również ogonową część kadłuba, w której znajduje się radar obserwacji tylnej półsfery, dzięki czemu łączna długość wzrosła z 19,7 do 20,1 metra. Zwiększono także rozpiętość skrzydeł z 14 do 14,1 metra (liczby szacunkowe). Zmodyfikowano również otwory techniczne na kadłubie.
Według dostępnych informacji, najnowszy prototyp, T-50-9, otrzymał pakiet wyposażenia awioniki i elektroniki, które będą instalowane w seryjnych Su-57. Są to: stacja radiolokacyjna z aktywnym skanowaniem elektronicznym (active electronically scanned array; AESA) typu N036 Biełka, czujnik termolokacyjny (infra-red search and track; IRST) typu OLS-50M (101KS-V), ultrafioletowy system ostrzegania przed wrogimi pociskami rakietowymi typu 101KS-U/01 (jeden za owiewką, drugi na dolnej części kadłuba), laserowy system obrony przed wrogimi pociskami rakietowymi, naprowadzanymi na podczerwień typu 101KS-O, dwa skrzydłowe radary AESA, pracujące w paśmie L typu N036L, ultrafioletowy system ostrzegania 101KS-U/02 (jeden w tylnej, drugi w dolnej części kadłuba), ogonowy radar obserwacji tylnej półsfery typu L402 Himalaje, dwa radary AESA, umieszczone w przedniej części kadłuba po jego bokach, pracujące w paśmie X typu N036B, opto-elektroniczny podsystem 101KS-P, umieszczony w przedniej krawędzi skrzydeł oraz zaawansowany zasobnik nawigacyjno-celowniczy 101KS-N (są to części systemu opto-elektronicznego 101KS Atoll ? przyp. red.).
Kolejnym etapem wdrażania Su-57 będzie integracja samolotu z nowymi silnikami Fazy II (izdielije 30), które będą o 15-20% wydajniejsze od obecnie stosowanych, czyli Saturn-Liulka AŁ-41F1 (izdielije 117), sprawiających wcześniej poważne problemy i awarie (16-17 ton ciągu w porównaniu z 14,5 tony w chwili obecnej). Wcześniejsze plany mówiły o oblocie do końca 2017 roku (czytaj więcej: Nowe silniki dla T-50 PAK FA). Podstawowe zmiany konstrukcyjne obejmą redukcję z czterech do trzech stopni sprężarki niskiego ciśnienia, czyli wentylatora i jednostopniową turbinę niskiego ciśnienia (w zimnej sekcji silnika), jednostopniową komorę spalania oraz redukcję z dziewięciu do pięciu stopni sprężarki wysokiego ciśnienia i jednostopniową turbinę wysokiego ciśnienia (w gorącej sekcji silnika).
Pierwotnie zapotrzebowanie Rosji na samolot myśliwski następnej generacji oszacowano na 200 egzemplarzy (2011), następnie zredukowano je do jednej eskadry, czyli 52 maszyn (2015). Później pojawiły się informacje o dalszej redukcji zamówienia do 12 egzemplarzy próbnej partii produkcyjnej (2017), ale ostateczna liczba myśliwców jaka trafi na wyposażenie WKS zostanie ustalona po zakończeniu testów państwowych (czytaj więcej: Rosja: Dwanaście myśliwców T-50 PAK FA po 2018 roku dla WKS). Uczestniczące w pochodnym programie dwumiejscowej wersji, HAL FGFA, Indie ? także zredukowały zapotrzebowanie z 214 do 144 egzemplarzy, lecz program odnotowuje ciągłe opóźnienia. Według zapowiedzi, FGFA, którego projekt już opracowano, będzie zawierał łącznie 43 modyfikacje w porównaniu z rosyjskim pierwowzorem, w tym te dotyczące obniżonej wykrywalności (stealth), możliwości lotu z prędkością ponaddźwiękową bez dopalacza (supercruise), zaawansowanych czujników, systemów łączności i wymiany danych czy awioniki.
Źródło:
bmpd.livejournal.com: ??? ??????????, ???????? ??????? ??????????? ?-50 ??????? ??????????? ???????????? ??-57
Czytaj także:
Testy działka automatycznego dla T-50 PAK FA [WIDEO]
PAK FA gotowy do seryjnej produkcji?
Nowe silniki dla T-50 PAK FA
PAK FA ustanowił rekord prędkości wznoszenia?
Systemy podtrzymywania życia dla PAK FA gotowe
Finalna faza testów PAK FA rozpoczęta
Kolejne prototypy T-50 PAK FA
