Michael Dobbs – Sześć miesięcy w 1945 roku

Michael Dobbs (ur. w 1948) to brytyjski polityk i pisarz. W latach 1980-1982 był związany z dziennikiem ?The Washington Post? dla którego opisywał sytuację polityczną w Polsce. Jego dzieła są uznawane za bardzo dobry przykład literatury faktu. Recenzowana tutaj książka, jest ostatnią częścią zimnowojennej trylogii do której należą: Za minutę północ, przedstawiająca kulisy kryzysu kubańskiego, oraz Precz z Wielkim Bratem, opisująca rozpad ZSRR.

Muszę przyznać, że opisywana tutaj książka jest pierwszą pozycją tego autora w mojej biblioteczce. Nie wiedziałem czego mogę się po niej spodziewać. Już teraz mogę napisać, że warto było po nią sięgnąć i to z kilku powodów.

Patrząc na okładkę książki, można się od razu domyśleć o czym ona jest. Podtytuł: Od wojny światowej do zimnej wojny oraz twarze Stalina, Roosevelta, Churchilla i Trumana mówią same za siebie. To jest książka o polityce z najwyższej półki, która ukształtowała powojenny świat. Autor rozpoczyna od przedstawienia trzech przywódców biorących udział w konferencji jałtańskiej, każdemu poświęcając osobny rozdział. Następnie płynnie przechodzi do opisu samej konferencji, nie szczędząc nam ciekawych szczegółów np. opisu byłej letniej rezydencji cara Mikołaja II i jego rodziny w Liwadii. Gdzie w lutym 1945 roku odbywały się główne narady. Kością w gardle wszystkich debatujących przywódców była kwestia powojennej Polski, której jak się później okazało, nie udało się rozwiązać.

Następnie obserwujemy zmianę polityki przywódców zachodnich wobec Stalina. Nie jest już taka przyjazna, a po śmierci Roosevelta i zaprzysiężeniu na prezydenta Harrego Trumana, ta linia między przyjaźnią, a wrogością znika aby przejść w ostrą walkę o podział świata. A powodów zapalnych było mnóstwo. Poczynając od wspomnianej wcześniej sprawy Polski, poprzez losy powojennych Niemiec i ich sojuszników, a kończąc na sprawach małej wagi, np. zastrzeleniu przez żołnierza amerykańskiego, jego radzieckiego towarzysza, który znalazł się (oczywiście specjalnie) w strefie należącej do wojsk USA.

Ale ta książka opisuje, nie tylko tą wielką czwórkę ?grającą w szachy? na mapie powojennego świata. Podoba mi się to, że znajdujemy w tej pozycji popisy dyplomatyczne mniej znanych, ale jakże niezbędnych w walce o wpływy ludzi, będących zausznikami swoich przywódców, m.in. ambasadorów, generałów, marszałków, agentów tajnej policji. Pokazuje to, że mniej znany człowiek, również ma swój udział w kształtowaniu rzeczywistości.

Książka kończy się opisem konferencji Poczdamskiej oraz zrzuceniem bomby atomowej na Hiroszimę i Nagasaki. Które to wydarzenie jest uznawane przez wielu znawców za początek zimnej wojny.

Od początku książki widać niesłychaną erudycję autora, który co chwila serwuje nam cytaty z pamiętników wielkich ludzi, jak i tych mniej znanych, ale będących świadkami tamtych wydarzeń. Ubarwiają one całą opowieść, co powoduje, że czyta się ją z wielką przyjemnością. Opisy życia codziennego w tamtych dniach, również mogą się podobać, bo kto by się spodziewał, że drugą najczęściej dyskutowaną kwestią w Jałcie, zaraz po sprawach wojskowych, będzie dostęp do ubikacji (sic!). Dołączone do książki czarnobiałe fotografie, dobrze ilustrują opisywane wydarzenia. Najsłabszym elementem tej pozycji jest moim zdaniem okładka, która jest nudna i statyczna. Zachęca do sięgnięcia po nią tylko zapalonych pasjonatów.

Podsumowując, jest to jedna z lepszych książek jakie czytałem w tym roku (jeżeli nie najlepsza). Omawia ciekawy okres, prezentując wiele nieznanych mi szczegółów, zarówno z życia osobistego wielkich przywódców jak i spraw tyczących się wielkiej polityki. Z pewnością sięgnę po inne dzieła tego autora. Mogę ja z całego serca polecić, nikt nie powinien być zawiedziony. Moja ocena to 9/10.

Autor: Michael Dobbs
Wydawnictwo: Magnum
Rok wydania: 2013
ISBN: 978-83-63986-13-1
Liczba stron: 408
Oprawa: Miękka
szesc_miesiecy_w_1945

Historyk. Specjalizuje się w dziejach Związku Sowieckiego. Pozostałe zainteresowania to: losy Polaków podczas II WŚ oraz samoloty II WŚ.