We wtorek, w dniu 23 lutego 2016 roku, prezydent Barack Obama przedstawił długoterminowy plan zamknięcia wiezienia Guantanamo. Plan stanowi kolejny krok mający na celu spełnienie obietnic wyborczych przed ustąpieniem z urzędu.
Plan Obamy zakłada przeniesienie 91 osadzonych w Guantanamo więźniów za granicę i do 13 [nieokreślonych jeszcze] lokalizacji na terenie Stanów Zjednoczonych. Jako kandydat a później prezydent Barack Obama twierdził, że przetrzymywanie bez procesu oraz tortury ubranych na pomarańczowo skazanych szkodzą obrazowi Ameryki i sprawiają, że jest ona mniej bezpieczna. Prezydent stwierdził, że utrzymywanie tej placówki otwartej sprzeciwia się amerykańskim wartościom oraz podważa pozycję Stanów Zjednoczonych na świecie.
?Nie chcę przekazać tego problemu nowemu prezydentowi? powiedział prezydent Barack Obama i dodał, że więzienie w Guantanamo to plama na reputacji Ameryki i katalizator dla dżihadystów”.
Barack Obama przez osiem lat swojej prezydentury starał się zamknąć obóz Guantanamo, ale zawsze napotykał na silny opór Kongresu, Departamentu Obrony oraz jego własnej partii politycznej.
?Przez wiele lat, było oczywiste, że placówka w zatoce Guantanamo nie poprawia naszego bezpieczeństwa narodowego. Podważa je? powiedział prezydent Stanów Zjednoczonych.
Żołnierze stojący przy ogrodzeniu części bazy, w której przetrzymywani są więźniowie. (Foto: John Moore/Getty Images)
Politycy zasiadający w kontrolowanym przez Partię Republikańską Kongresie zablokowali najbardziej oczywistą ścieżkę do zamknięcia obozu Guantanamo, zakazując transferu osadzonych do Stanów Zjednoczonych. Publikacja planu Obamy to wysiłek mający za zadanie zdobycie poparcia amerykańskich wyborców i potencjalnego przekonania polityków z Partii Republikańskiej do zmiany zdania w nadchodzących wyborach prezydenckich w listopadzie bieżącego roku.
?Ten plan zasługuje na bycie wysłuchanym, nawet w roku wyborczym? powiedział Obama.
Senator Partii Republikańskiej i kandydat na prezydenta USA, Marco Rubio w odpowiedzi na nowy plan Obamy stwierdził, że jeśli zostanie wybrany, liczba przetrzymywanych w Guantanamo zostanie zwiększona.
?Nie tylko, nie zamkniemy Guantanamo ? Kiedy będę prezydentem, jeśli zatrzymamy terrorystę żywego, nie zostaną oni wysłuchani przed sądem na Manhatanie. Nie zostaną wysłani do Nevady. Zostaną wysłani do Guantanamo i dowiemy się wszystkiego, co wiedzą? powiedział Marco Rubio.
Prezydent USA spotkał się z dużym sprzeciwem z szeregów własnej administracji, gdy zarzucił Pentagonowi powolny transfer więźniów oraz zawyżanie kosztów zamknięcia obozu.
Plan zamknięcia Guantanamo, którego opracowanie zajęło wiele miesięcy, ukazuje tylko kilka konkretów na temat tego gdzie w Stanach Zjednoczonych, zostaliby przeniesieni osadzeni w Guantanamo więźniowie. Urzędnicy wojskowi już wcześniej wymieniali Fort Leavenworth w Kansas albo placówkę US Navy w Charleston w Karolinie Południowej wśród miejsc, w których możliwie znalazłoby się miejsce dla osadzonych. Te lokalizacje nie są jednak pewne, ponieważ wiadomość o potencjalnym lokowaniu tam więźniów Guantanamo spowodowała duże protesty społeczności lokalnych i polityków.
Ubrania i inne przedmioty przekazywane przetrzymywanym w bazie więźniom. AFP PHOTO/POOL/Mark Wilson
Przywódca USA, wielokrotnie doprowadzał do spięć, twierdząc, że więźniowie powinni być przetransportowani za granicę, a niektórzy powinni być sądzeni przez sądy wojskowej. Mała liczba ? tych zbyt niebezpiecznych, by ich wypuścić, ale zbyt trudnych do oskarżenia ? byłaby trzymana w Stanach Zjednoczonych. Grupy zajmujące się ochroną praw człowieka protestują, stwierdzając, że takie działanie byłoby przedłużeniem przetrzymywania bez procesu i znakiem stworzenia ?Guantanamo Północ„. Plan Obamy mówi, że USA zaoszczędziłoby znaczne kwoty.
Obecnie roczny koszt utrzymania Guantanamo to 455 mln USD, a po wykonaniu planu kwota ta zmalałaby do 180 mln USD. Większość oszczędności pochodziłoby ze zmniejszenia liczby żołnierzy strzegących obozu, ale koszt jednorazowego przeniesienia osadzonych oraz i budynków czy modernizacji placówek, w których osadzeni byliby więźniowie, wyniósłby 475 mln USD. Jednakże jak stwierdza plan Obamy, koszt jednorazowego transferu zwróciłby się po kilku latach. Wysiłki mające na celu transport więźniów za granic zostały zahamowane za sprawą wojny w Jemenie ? prawdopodobny cel dla wielu więźniów ? oraz wysokiego poziomu powrotów do działań terrorystycznych tych już zwolnionych.
Sekretarz Obrony USA, Ashton Carter w ostatnich tygodniach podpisał wiele dokumentów dotyczących transferu więźniów i teraz w Guantanamo pozostaje tylko 91 więźniów ? to najniższa liczba w historii obozu. Wśród 91 przetrzymywanych, tylko 35 osób dostało zgodę na opuszczenie obozu, reszta pozostanie w zamknięciu.
