Państwa członkowskie ONZ / Lateiner (CC BY-SA 3.0)

ONZ ? strażnik ładu i bezpieczeństwa światowego

Organizacja Narodów Zjednoczonych została powołana do życia w San Francisco 26 czerwca 1945 roku na mocy Karty Narodów Zjednoczonych. Za priorytetową misję owej instytucji uznano ochronę społeczności międzynarodowej przed groźbą wybuchu kolejnego konfliktu o wymiarze globalnym. Dzisiaj, mimo upływu ponad 70 lat od tego przełomowego wydarzenia, misja organizacji pozostaje jak najbardziej aktualna. Podstawowym pytaniem jest, czy Organizacja Narodów Zjednoczonych i jej podstawowe instrumenty są skuteczne oraz na tyle wydajne by, przy obecnych warunkach geopolitycznych oraz dynamice stosunków międzynarodowych, zabezpieczyć pokój na świecie?

WPROWADZENIE

Globalizacja, jako zespół powiązań między podmiotami stosunków międzynarodowych i ich wzajemnych oddziaływań zachodzących we wszystkich obszarach życia społeczności globalnej[1], doprowadziła do tego, że coraz więcej wydarzeń ma charakter internacjonalny. Fakt ten przyczynił się do wzrostu potrzeby powołania do życia jednostki organizacyjnej, która zajmie się rozwiązywaniem problemów na szczeblu ponadnarodowym, choć szczególną wartość tej idei dostrzeżono dopiero po II wojnie światowej.

Przez wieki człowiek, nie zależnie od kontynentu, wykazywał skłonności do agresji, lekceważąc prawa innych państw, kierując się egocentrycznym dobrem swojej nacji, dążył do konfrontacji. Mimo tworzących się więzi międzypaństwowych, narodowi przywódcy nie zrezygnowali z marzeń o dominacji w regionie i na świecie, co w XX wieku doprowadziło do tragedii wojen, których reperkusje dotknęły całą społeczność międzynarodową.

Doświadczenia pierwszej i drugiej wojny światowej zmusiły państwa do poszukiwania nowych rozwiązań, które w dłuższej perspektywie umożliwią utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na świecie. Fiasko poniesione przez Ligę Narodów dało impuls do powołania do życia organizacji uniwersalnej, mającej na celu ustrzec społeczność międzynarodową przed groźbą kolejnej wojny.

Flaga ONZ / Domena publiczna

Flaga ONZ / Domena publiczna

Z inicjatywą ustanowienia takiej organizacji wyszła koalicja antyhitlerowska, ze Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią na czele, w czasie jeszcze trwającej II wojny światowej.[2] Podjęte wówczas rozważania dotyczyły zasad, na jakich powinny opierać się stosunki między państwami w realiach powojennych. Zdefiniowanie tych norm nastąpiło 14 sierpnia 1941 roku na pancerniku ?Prince of Wales? w trakcie spotkania Roosevelt – Churchill. Podstawowe założenia spisane zostały we wspólnej deklaracji zwanej Kartą Atlantycką. Przyjęte standardy miały gwarantować każdemu państwu, po zakończeniu II wojny światowej, poczucie bezpieczeństwa i wolność od wszelkich aktów agresji.[3]

Dane normy zostały przyjęte przez koalicję antyfaszystowską, w tym najważniejsze państwa świata, tj. Chiny, Stany Zjednoczone Ameryki, Wielką Brytanię i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) w 1942 roku w formie Deklaracji Narodów Zjednoczonych. Dokument przyjął charakter otwarty z opcją stopniowego dołączania się innych państw popierających te same wartości.[4]

Formalną decyzję o powołaniu do życia samej Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) podjęto 30 października 1943 roku w Moskwie. Od tego dnia, sukcesywnie w kolejnych miesiącach, podejmowano działania zmierzające do ustanowienia nowej organizacji. Proces ten trwał aż do 25 kwietnia 1945 roku. Wtedy to rozpoczęła się konferencja w San Francisco, której efektem finalnym miała być ostateczna wersja Karty Narodów Zjednoczonych (KNZ). Debata, rozstrzygająca wszelkie kwestie merytoryczne i formalne, trwała do 25 czerwca, kiedy to dokument przyjęto jednogłośnie. W cztery miesiące później Karta weszła w życie, tym samym tworząc nową jakość w sferze stosunków międzynarodowych.

ORGANIZACJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH ? nowa jakość w stosunkach międzynarodowych

Dokument jest multilateralną umową międzynarodową, w niektórych opracowaniach doniośle nazywany ?konstytucją społeczności międzynarodowej?[5]. Motywowane jest to tym, że KNZ zawiera podstawowe, dla ładu globalnego, normy rządzące współczesnymi stosunkami międzypaństwowymi.[6] Ponadto jest zbiorem praw o charakterze priorytetowym w stosunku do innych umów międzynarodowych, czego wyrazem jest art. 103 Karty. Mówi on, iż w razie kolizji norm KNZ i innego porozumienia, państwo-sygnatariusz mam obowiązek zastosowania się do norm zawartych w Karcie.[7] Oprócz tego, dzisiaj do forum ONZ należą 193 państwa świata[8], co daje jej szczególny mandat, od sygnatariuszy, do budowania nowej płaszczyzny dla współczesnych stosunków międzynarodowych.

Siedziba główna ONZ w Nowym Jorku / fot. Djmutex (CC BY-SA 3.0)

Siedziba główna ONZ w Nowym Jorku / fot. Djmutex (CC BY-SA 3.0)

Do swoich podstawowych celów ONZ zalicza: zapewnienie pokoju międzynarodowego i bezpieczeństwa, budowanie dobrych relacji między państwami, opartych o podstawowe prawa każdego narodu, rozwiązywanie wszelkich problemów globalnych na forum organizacji oraz bycie centralnym ośrodkiem dialogu międzynarodowego.[9]

Dla skuteczności realizacji założonych celów wprowadzono zasady, którymi ma się kierować: sama organizacja, członkowie wobec siebie i odpowiednie struktury instytucjonalne, których zadaniem jest dbałość o prawidłowe funkcjonowanie całego systemu.

Do podstawowych zasad określających sposób działania na forum organizacji jest:[10]

  • zasada suwerennej równości wszystkich państw-członków,
  • zasada wykonywania wszelkich zobowiązań (wynikających z Karty) w dobrej wierze,
  • zasada pokojowego rozstrzygania sporów,
  • zasada rezygnacji z użycia siły,
  • zasada poparcia wszelkich działań mających mandat ONZ,
  • zasada nieingerencji w sprawy wewnętrzne członków,
  • zasada uniwersalizmu Karty.

Oprócz wyznaczenia misji i zasad Organizacji NZ, Karta wskazuje trzy podstawowe funkcje tego systemu:[11]

  • ?organizacyjna (głównie udzielanie pomocy technicznej);
  • regulacyjna (przede wszystkim tworzenie norm oraz forum negocjacji i dyskusji na temat międzynarodowych problemów społeczno-gospodarczych i politycznych);
  • kontrolna (nadzór i kontrola państw członkowskich, czy wypełniają postanowienia Karty NZ).?

Dla zapewnienia wykonywania tych funkcji, ONZ ustanowiło strukturę wewnętrzną. Jak mówi art. 7 Karty, tworzy się sześć organów głównych, w tym jako najważniejsze dla ładu i bezpieczeństwa światowego, będącego pod egidą ONZ: Zgromadzenie Ogólne (ZO), Radę Bezpieczeństwa (RB) oraz Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS).[12]

ZGROMADZENIE OGÓLNE

Podstawową jednostką w systemie NZ jest Zgromadzenie Ogólne. Składa się ono ze 193 państw, tj. wszystkich członków ONZ[13] i posiada najszersze kompetencje ze wszystkich sześciu organów. Na forum ZO w czasie sesji plenarnych, zgodnie z art. 10 można omawiać wszelkie zagadnienia wynikające z KNZ[14]. Tym samym państwa członkowskie na corocznych sesjach opracowują problematykę dotykającą wszelkich dziedzin życia międzynarodowego. Oprócz sesji planowanych, ZO może zbierać się na sesjach nadzwyczajnych, na których omawiane są sprawy niecierpiące zwłoki.

W czasie głosowań rządzi prawo równości wszystkich członków – każdy z nich ma jeden, tak samo ważny głos.[15] O sposobie głosowania decyduje się na podstawie tematyki przedłożonej do dyskusji. Postanowienie podejmowane przez ten organ formułowane są najczęściej jako deklaracje, uchwały lub plany.[16] Dla usprawnia funkcjonowania ZO, w ramach forum, powołano sześć Komitetów Głównych, tj. ds.: bezpieczeństwa, finansów, społecznych, politycznych, administracyjnych oraz prawa.[17]

RADA BEZPIECZEŃSTWA

Z punktu widzenia każdego suwerennego kraju, najważniejszym organem zajmującym się sprawami pokoju na świecie jest Rada Bezpieczeństwa. Składa się ona z 15 reprezentantów, z czego pięć państw to mocarstwa światowe (tzw. Wielka Piątka)[18], które tworzą grupę stałą oraz 10 krajów wybieranych, według klucza geograficznego na dwuletnie kadencje, jako grono członków niestałych.

Do zadań Rady, oprócz ochrony pokoju i bezpieczeństwa na świecie, należy między innymi: dążenie do pokojowego rozstrzygania sporów, orzekanie o zasadności podjęcia działań w razie naruszenia pokoju międzynarodowego lub aktu agresji, decydowanie o wszelkich aspektach dotyczących wprowadzania środków mający przywrócić ład w miejscach ogarniętych wojną, w tym o wprowadzeniu sankcji, wydawanie pozwoleń na operacje oraz misje pokojowe i opracowywanie programów regulacji zbrojeń.[19]

Ze względu na odpowiedzialność jaka ciąży na tym organie ONZ, Rada jest zobligowana do bycia w stałej gotowości. Rozwiązaniem przyjętym jest stałe reprezentowanie członków Rady w siedzibie głównej w Nowym Jorku.[20]

Szlachetna misja Rady często umniejszana jest poprzez wskazywanie na jej małą skuteczności w praktycznym rozwiązywaniu problemów. Jedną z przyczyn niemocy tego organu jest system głosowania, który od 1993 roku stanowi główną przesłankę do debaty na temat reformy całej organizacji.[21] Według art. 27 KNZ we wszystkich kwestiach natury merytorycznej obowiązuje większość 9 z 15 głosów, w tym swoją zgodę musi wyrazić wszystkie pięć mocarstw, w przypadku wyrażenia sprzeciwu przez któregokolwiek stałego członka podjęcie decyzji zostaje zablokowane.[22] Taki standard głosowania daje strategiczną możliwość, każdemu państwu z Wielkiej Piątki, wetowania wszelkich rozwiązań sprzecznych z interesami danego kraju. Tym samym artykuł ten nadaje stałym członkom prawo weta we wszystkich sprawach niedotyczących ich kraju.

W przypadku, kiedy dana decyzja dotyczy pokojowego rozstrzygania sporu, w który uwikłany jest stały członek Rady ma on obowiązek wstrzymać się od głosu.[23] Co istotne, szczególnie dla państw nie mających swojej reprezentacji w danym momencie w tym organie, <<Decyzje Rady Bezpieczeństwa podejmowane są zgodnie z art. 24 Karty ?we wspólnym imieniu wszystkich członków ONZ?. Oznacza to, że państwa członkowskie ONZ są zobligowane do wypełniania decyzji RB.>>[24]

POLSKA JAKO NIESTAŁY CZŁONEK RADY BEZPIECZEŃSTWA

W obecnej sytuacji międzynarodowej, kiedy przy granicy polskiej toczy się wojna hybrydowa, przez granice państw europejskich napływają kolejne miliony imigrantów, rozgrywa się wojna w Syrii, a przy tym relacje na linii Warszawa-Moskwa są w stanie kryzysu, ogromną szansą dla Polski jest ubieganie się o status niestałego członka w Radzie Bezpieczeństwa na kadencję w latach 2018-2019.[25] Poprzez wejście do tego wąskiego grona, Polska miałaby realny wpływ na kształtowanie ładu międzynarodowego, w tym na przykład na wszelkie przejawy zagrożenia ze strony Kremla.

Rzeczpospolita Polska (RP) mogłaby współdecydować o ewentualnych sankcjach nakładanych przez RB, wysyłaniu misji pokojowych do krajów ogarniętych konfliktem oraz, co najważniejsze, poprawić swoją pozycję na arenie międzynarodowej.[26] Członkostwo dałoby Polsce lepszą pozycję negocjacyjną oraz możliwość przeforsowania swoich rozwiązań w duchu strategicznych interesów kraju, ponieważ stałaby się obiektem zainteresowania grup nacisków niemających swojego reprezentanta w Radzie Bezpieczeństwa.[27] Warto nadmienić, że Rzeczypospolita Polska była już niestałym członkiem Rady w latach: 1946-1947, 1960,1970-1971, 1982-1983 oraz 1996-1997.[28]

Rywalizacja o miejsce w RB rozegra się na sesji Zgromadzenia Ogólnego, pomiędzy dwoma państwami zgłaszającymi swoje kandydatury.[29] Oprócz Polski, z pozostałych 21 krajów Europy Wschodniej (nie licząc Rosji, która jest stałym członkiem Rady), w szranki stanęła Bułgaria.[30]

MIĘDZYNARODOWY TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI

Trzecim kluczowym dla poprawnego funkcjonowania systemu Narodów Zjednoczonych oraz ważnym dla poszanowania prawa międzynarodowego publicznego jest Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości. Ustanowiony w 1945 roku, stoi na straży przestrzegania zapisów Karty. Uprawnionymi do występowania przed Trybunałem są tylko i wyłącznie państwa, co jednoznacznie precyzuje art. 34 Statusu MTS[31]. Do kluczowych zadań Trybunału należy orzekanie w sprawach spornych między państwami lub grupami państw, doradztwo prawne organom ONZ oraz sądownictwo polubowne.[32] Warto zaznaczyć, że oddanie sporu pod jurysdykcję MTS jest dobrowolne i tylko wtedy wiążące dla stron konfliktu.

FEDERACJA ROSYJSKA ? JASKRAWY PRZYKŁAD NIESKUTECZNOŚCI ONZ

Na wstępie należy zwrócić uwagę na fakt, iż Federacja Rosyjska dobrowolnie brał udział w przygotowaniu Karty NZ, a później ją ratyfikował (jeszcze jako Związek Radziecki). Tym posunięciem Rosja sama zobowiązała się postępować według litery prawa oraz dążyć do celów zawartych w dokumencie. Jako jedno z państw koalicji zwycięskiej w II wojnie światowej, zapewniło sobie również miejsce w gronie stałych członków Rady Bezpieczeństwa, co dodatkowo zobowiązało Rosję do powzięcia szczególny działań na rzecz zapewnienia międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Mimo wszelkich rosyjskich zobowiązań na przestrzeni chociażby ostatniej dekady kraj ten konsekwentnie łamie założenia wprowadzone przez ONZ. Najbardziej aktualnym przykładem jest wkroczenie sił zbrojnych Federacji Rosyjskiej na Ukrainę (2014), anektowanie Krymu (18 marca 2014 roku) oraz późniejsze łamanie przyjętych tzw. postanowień mińskich[33] mających doprowadzić do zawieszenia walk na tym terenie. Co ciekawe, w lutym 2015 roku to Rosja poddała do głosowania Radzie ONZ projekt rezolucji, którego głównym założeniem jest zobowiązanie do wypełnienia postanowień mińskich oraz zażegnanie konfliktu zbrojnego.[34] Decyzja została przyjęta jednogłośnie, a Federacja Rosyjska pokazała kolejny raz, że jest wybitnym, pod względem strategii politycznej, i bezkarnym graczem na arenie międzynarodowej. Wszelkie działania dotyczące Ukrainy, podejmowane przez Rosję (stojącą na straży pokoju i bezpieczeństwa z ramienia ONZ) są jaskrawymi i najaktualniejszymi przykładami hipokryzji jednego z mocarstw światowych.

REFORMA RADY BEZPIECZEŃSTWA

Niewątpliwie podstawową słabością struktury ONZ i powodem do krytyki organizacji jest Rada Bezpieczeństwa, a właściwie jej sposób głosowania w sprawach merytorycznych, odzwierciedlający interesy polityczne Wielkiej Piątki, a nie głos ogółu oraz nieskuteczności podejmowanych działań.[35]

Dla bezpieczeństwa globalnego istotną zmianę jakościową wprowadziłaby dobrze przeprowadzona reforma Rady Bezpieczeństwa, ograniczająca rolę mocarstw na rzecz państw reszty świata oraz poprawiająca skuteczności działalności tego organu. Dyskusja tocząca się wokół tej kwestii, od początku lat 90 XX wieku, wskazuje dwa źródła permanentnej nieskuteczności RB. Po pierwsze, dotyczy ona składu tego organu, który jest nieadekwatny do obecnego stanu geopolitycznego. Drugą przyczyną jest forma głosowania i uprzywilejowana pozycja mocarstw, dająca im możliwość zablokowania decyzji poprzez zgłoszenie swojego sprzeciwu.[36]

Tabela nr 1: Przypadki zastosowania prawa weta w Radzie Bezpieczeństwa w latach 1945-2015 / Źródło: P. Pacuła, Zarys problematyki reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ, ?Bezpieczeństwo Narodowe?, IV/2015, s. 69.

Tabela nr 1: Przypadki zastosowania prawa weta w Radzie Bezpieczeństwa w latach 1945-2015 / Źródło: P. Pacuła, Zarys problematyki reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ, ?Bezpieczeństwo Narodowe?, IV/2015, s. 69.

Jak widać z tabeli powyżej, w sprawach merytorycznych w latach 1945-2015 prawa weta na forum Rady Bezpieczeństwa użyto aż 268 razy, tym samym blokując podjęcie ważnych dla świata decyzji.

W kwestii reformy Rady strona polska również wyraziła swoja opinię. Stanowisko RP dotyczy: zwiększenia efektywności RB, zrównoważenia ilości członków pod względem geograficznym, tj. dodania jeszcze jednego miejsca dla państw Europy Wschodniej oraz przyznanie miejsca dla Unii Europejskiej jako wspólnoty państw.[37]

Przeprowadzenie reformy tego organu jest bardzo optymistycznym założeniem i w obecnych realiach mało prawdopodobnym, co potwierdza kilka faktów. Po pierwsze, Wielka Piątka dzieli świat na swoje strefy wpływów nie pozostawiając ?przestrzeni niczyich?, tym sama każda sprawa poddana do decyzji Rady jest istotna dla któregoś z mocarstw. Po drugie, obszarami konfliktów są w większości miejsca, gdzie siłowo rozgrywa się pojedynek o możliwości nacisków tychże państw. Po trzecie, tylko decyzją Rady można przeprowadzić reformę tego organu, co w praktyce oznacza, iż to sami stali członkowi musieliby pozbawić siebie prawa weta.[38]

Tym samym przeprowadzając modernizację, która miałaby wprowadzić pluralistyczny układ w Radzie, mocarstwa musiałyby zrezygnować z części swoich przywilejów. W konsekwencji doprowadziłoby to do osłabienia ich pozycji na arenie międzynarodowej. Taki scenariusz jest wręcz surrealistyczny dla gracza światowego i niemożliwy do przeforsowania dla państw słabszych, mimo ich przewagi liczebnej.

PODSUMOWANIE

Organizacja, wbrew swoim szlachetnym celom, nie działa efektywnie czego dowodami są toczące się na świecie wojny i przytoczony przykład Rosji, stałego członka Rady ONZ, który na oczach całego świata zbrojnie wkracza na terytorium suwerennego państwa i anektuje część jego terytorium, de facto nie ponosząc przy tym żadnych wymiernie dotkliwych konsekwencji.

Organizacja zamiast faktycznie chronić pokój na świecie, stała się areną realizacji aspiracji Wielkiej Piątki. Państwa te pod auspicjami ONZ urzeczywistniają własne interesy strategiczne, nierzadko łamiąc zasady, którą same stworzyły.

Jedyną, potencjalnie możliwą formą przełamania impasu wokół nieskuteczności Organizacji Narodów Zjednoczonych, na gruncie zabezpieczenia pokoju i ładu globalnego, jest jej gruntowna reforma. Reorganizacja ONZ powinna rozpocząć się od Rady Bezpieczeństwa, co pozwoliłoby na podniesienie poziomu bezpieczeństwa na świecie oraz wzrostu poszanowania prawa międzynarodowego.

PRZYPISY

[1] B. Michalski, Globalizacja a regionalna integracja regionalna, [w]: Kompendium wiedzy o organizacjach międzynarodowych, pod zbiorową red. E. Łaźniewskiej, P. Deszczyńskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011, s. 131-132.

[2] A. Nowak, Organizacja Narodów Zjednoczonych, [w]: Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota ? mechanizmy działania ?zasięg, pod red. T. Łoś-Nowak Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004, s. 82.

[3] J. Symonides, Organizacja Narodów Zjednoczonych: geneza, podstawa, cele i zasady funkcjonowania, struktura, organy główne i pomocnicze, system Narodów Zjednoczonych, [w]: J. Symonides, Organizacja Narodów Zjednoczonych, bilans i perspektywy, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2006, s. 20-21.

[4] Ibidem, s. 21.

[5] Ibidem, s. 25.

[6] Ibidem, s. 25-26.

[7] W. Góralczyk, S. Sawicki, Prawo…, op.cit, s. 28.

[8] Organizacja Narodów Zjednoczonych, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, https://www.msz.gov.pl/pl/polityka_zagraniczna/organizacje_miedzynarodowe/organizacja_narodow_zjednoczonych/, (dostęp: 18.04.2016).

[9] Charter of the United Nations and statute of the International Court of Justice, San Francisco 1945, treaties.un.org/doc/publication/ctc/uncharter.pdf, chapter I, art. 1.

[10] M. Proczek, System Narodów Zjednoczonych, [w]: Kompendium wiedzy o organizacjach międzynarodowych, pod zbiorową red. E. Łaźniewskiej, P. Deszczyńskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011, s.164; Charter of the United Nations…, rozdz. I, art. 2.

[11] M. Proczek, System Narodów Zjednoczonych…, op.cit, s.165.

[12] Charter of the United Nations…, rozdz. III, art. 7.

[13] Ibidem, art. 9.

[14] Ibidem, art. 10.

[15] Ibidem, art. 18 ust.1.

[16] A. Nowak, Organizacja Narodów Zjednoczonych, [w]: Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota ? mechanizmy działania ? zasięg, pod red. T. Łoś-Nowak, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004, s. 86.

[17] Zgromadzeni Ogólne ONZ, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, http://www.msz.gov.pl/pl/p/msz_pl/polityka_zagraniczna/organizacje_miedzynarodowe/organizacja_narodow_zjednoczonych/organy_onz/zgromadzenie_ogolne, (dostęp: 25.04.2016).

[18] Wielką Piątkę tworzą: Stany Zjednoczone, Rosja, Chiny, Francja oraz Wielka Brytania.

[19] M. Proczek, System Narodów Zjednoczonych…, op.cit, s. 171-172.

[20] T. Kamiński, K. Myszona-Kostrzewa, (pod red. S. Sawickiego), Prawo międzynarodowe publiczne w pytaniach i odpowiedziach, Wydanie 1, Lexis Nexis, Warszawa 2009, s. 123.

[21] P. Pacuła, Zarys problematyki reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ, ?Bezpieczeństwo Narodowe?, IV/2015, s. 63.

[22] Hasło: weto [w]: J. Rydzykowski, Słownik Organizacji Narodów Zjednoczonych, Państwowe Wydawnictwo ?Wiedza Powszechna?, Warszawa 2000, s. 241.

[23] Charter of the United Nations…, rozdz. V, art. 27 ust. 3.

[24]A. Nowak, Organizacja Narodów Zjednoczonych…, op.cit, s. 88.

[25] M. Wąsiński, Kampania Polski na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ, Biuletyn PISM, nr 10 (1360), 4 lutego 2016, s. 1.

[26] Ibidem, s. 1.

[27] Ibidem.

[28]  Rada Bezpieczeństwa NZ, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, www.msz.gov.pl/pl/p/msz_pl/polityka_zagraniczna/organizacje_miedzynarodowe/organizacja_narodow_zjednoczonych/organy_onz/rada_bezpieczenstwa?printMode=true, (dostęp: 19.05.2016).

[29] Szerzej na temat kryteriów wyboru oraz kampanii na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa: B. E. Nowak, Wybory i kampania na niestałych członków RB ONZ, Centrum Stosunków Międzynarodowych, Analiza, 4/2015.

[30]M. Wąsiński, Kampania Polski…,op.cit, s. 1-2.

[31] Charter of the United Nations…, rozdz. XIV.

[32] M. Proczek, System Narodów Zjednoczonych…,op.cit, s. 177.

[33] Zob.: A. Wilk, T. A. Olszański, W. Górecki, Porozumienie mińskie ? rok gry pozorów, Analizy OSW, 10.02.2010, http://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2016-02-10/porozumienie-minskie-rok-gry-pozorow, (dostęp: 26.04.2016).

[34] RB ONZ przyjęła rosyjski projekt rezolucji w sprawie Ukrainy, Radio Głos Rosji, 18.02.2015, http://pl.sputniknews.com/polish.ruvr.ru/news/2015_02_18/RB-ONZ-przyjela-rosyjski-projekt-rezolucji-w-sprawie-Ukrainy-3071/, (dostęp: 25.04.2016).

[35] P. Pacuła, Zarys problematyki…, op.cit, s. 66.

[36] Ibidem, s. 67-68.

[37] Reforma ONZ, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, https://www.msz.gov.pl/pl/polityka_zagraniczna/organizacje_miedzynarodowe/organizacja_narodow_zjednoczonych/reforma_onz/, (dostęp: 26.04.2016).

[38] P. Pacuła, Zarys problematyki…, op.cit, s. 68.

Absolwentka kierunku bezpieczeństwo narodowe (spec. bezpieczeństwo europejskie) na Wydziale Cybernetyki Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. Uczestniczka projektów w ramach programu Erasmus +. Wolontariuszka Uniwersytetu Warszawskiego. Do jej głównych zainteresowań należą zagadnienia związane z bezpieczeństwem Rzeczpospolitej Polskiej, polityką bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej oraz działalnością Unii Europejskiej i Sojuszu Północnoatlantyckiego na rzecz bezpieczeństwa europejskiego.