Tapio A. M. Saarelainen ?Biały snajper. Simo Häyhä? ? recenzja

O legendarnym fińskim strzelcu Simo Häyhä powiedziano chyba już wszystko. Jednak na rynku wydawniczym pojawiła się prawdziwa perełka, wydana oryginalnie 10 lat temu, jaką jest biografia autorstwa Tapio Saarelainena, który przez kilka lat gromadził informacje na temat najskuteczniejszego strzelca wyborowego wszech czasów z 542 potwierdzonymi trafieniami i przeprowadzał wywiady z samym Simo, jak i ludźmi z jego otoczenia. Kim naprawdę był niewysoki, małomówny i skromnie żyjący Fin, który uważał walkę z najeźdźcą za swój najważniejszy patriotyczny obowiązek?

Książka, dosyć niewielkich rozmiarów, została wydana w miękkiej okładce, utrzymanej w klimatycznej szacie graficznej. Publikacja składa się z dwóch zasadniczych części dotyczących szczegółowej biografii naszego bohatera, a także wpływu jego dokonań i doświadczeń na kolejne pokolenia strzelców wyborowych. Wartym odnotowania jest fakt, że Autor zawarł w niej aż 86 czarno-białych fotografii i map, które świetnie uzupełniają meritum.

W części pierwszej Autor skupia się na dzieciństwie i służbie Simo w siłach zbrojnych (1925-1927) i Gwardii Obywatelskiej (1927-1940), gdzie przeszedł kurs doskonalący strzelca wyborowego w 1938. Okazało się, że ten rolnik i myśliwy posiada prawdziwy talent strzelecki i jeszcze przed wojną zdobył dzięki niemu wiele prestiżowych nagród. Pojawia się tu po raz pierwszy wzmianka o jego osobistym karabinie wyborowym wz. 28/30 ?Pystykorva? (rodzima wersja Mosin wz. 1891), nr seryjny 60974 na nabój 7,62 mm x 54R z lufą SkY o długości 685 mm i masie 4,3 kg, bez przyrządów celowniczych (Simo używał celownika mechanicznego z muszką i szczerbinką). W drugiej części książki broń Simo została szczegółowo opisana.

Pisząc biografię Simo, Autor nie mógł nie nakreślić jedynego konfliktu zbrojnego w którym nasz bohater wziął udział i podczas którego zdobył wieczną sławę. Wojna zimowa, zwana sowiecko-fińską 1939-1940 została dosyć szczegółowo opisana, a zwłaszcza pod kątem działań podczas bitwy w rejonie Kollaa i Ulismaa od 7 grudnia 1939 do 13 marca 1940, w której Simo zyskał przydomek „Białej Śmierci” z uznanymi oficjalnie 542 trafieniami (choć istnieją co do tego kontrowersje, a sam zainteresowany nigdy nie potwierdził tej liczby). Opisano również wydarzenia z 6 marca 1940, gdy Simo został postrzelony w twarz przez czerwonoarmistę pociskiem wskaźnikowym, który rozerwał mu żuchwę. Nasz bohater cudem tylko uniknął śmierci i choć wielu spisało go na straty po tygodniowej śpiączce i 26 operacjach plastycznych rozpoczął mozolną rekonwalescencję.

W dalszej części Autor opisuje życie Simo po zakończeniu wojny z ZSRR, honory i odznaczenia, podróże, próby ponownego zaciągu na strzelca wyborowego w czasie wojny kontynuacyjnej (1941-1944), kiedy to ostatecznie zatrudniono go w Komisji Poboru Koni (do celów wojennych), na czym także świetnie się znał. Następnie opisana jest jego działalność po zakończeniu walk: na rzecz środowisk weteranów i poświęceniu się ponownie rolnictwu i myślistwu.

Druga część książki skupia się na tajemnicach sukcesów militarnych Simo, jego predyspozycjach fizycznych i psychicznych, a także doświadczeniach myśliwskich wykorzystanych podczas wojny. Czytelnik otrzymuje w końcu przekazane przez Simo Autorowi wskazówki dotyczące celowania i konserwacji broni, umiejętności tropienia, czytania i wykorzystywania terenu, w tym stanowisk strzeleckich. Autor, jako zawodowy żołnierz i strzelec wyborowy, wskazuje na wykorzystanie doświadczeń Simo w fińskich wojskach lądowych, których Brygada Północnokarelska ustanowiła zawody strzeleckie jego imienia.

Na końcu publikacji znajdują się cztery załączniki Autora dotyczące podstaw strzelania wyborowego, ognia strzeleckiego na polu walki, szczegółowych walk na rubieży Kollaa podczas wojny zimowej (w tym sił obu stron) oraz listy 28. najlepszych strzelców wyborowych świata, na czele której oczywiście znajduje się Simo Häyhä.

Ocena

Niniejsza książka stanowi szczegółowe źródło wiedzy o najlepszym strzelcu wyborowym w historii konfliktów zbrojnych, jego dokonaniach, życiu w cywilu po zakończeniu służby ojczyźnie i wpływie na rodzime siły zbrojne. Na polskim rynku wydawniczym brakowało podobnej publikacji (do tej pory była to wydana w 2009 roku książka autorstwa Petri Sarjanena „Biała śmierć. Najskuteczniejszy snajper w historii Simo Häyhä”).

Książka jest warta uwadze, gdyż postać Simo w Polsce pozostaje mimo wszystko dosyć płytko ujęta w szerokiej świadomości. Sam bohater powiedział w jednej z rozmów z Autorem: „Robiłem, co mi kazano, najlepiej jak potrafiłem. Nie byłoby Finlandii gdyby wszyscy inni nie postępowali w taki sam sposób.” To chyba najlepsza rekomendacja do poznania niezwykłej historii tego zwykłego człowieka.

TAPIO A. M. SAARELAINEN (ur. 1966 r.) – jest byłym oficerem zawodowym fińskich wojsk lądowych (Maavoimat), instruktorem strzelców wyborowych, uczestnikiem turniejów strzeleckich i myśliwskich, badaczem, magistrem studiów o wojskowości, magistrem i docentem Lappeenranta University of Technology (LUT). Napisał dwie książki Simo Häyhä. Kilka razy przeprowadził wywiad z Häyhä i prowadził z nim korespondencję. Wcześniej był pracownikiem naukowym w National Defence College (Maanpuolustuskorkeakoulu, MPKK).


Autor: Tapio A. M. Saarelainen

Tytuł: Biały snajper. Simo Häyhä

Wydawnictwo: Vesper

Oprawa: Miękka

Rok wydania: 2018

ISBN: 978-83-7731-297-1

Liczba stron: 237

Format: 14,0 x 20,5 cm

>>>> Książkę można kupić u wydawcy tutaj <<<<

Rafał "Ralph" Muczyński, koordynator działu "Wojsko". Absolwent stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie w Białymstoku i politologii na Politechnice Białostockiej. Rysownik-hobbysta (więcej: http://ralph1989.deviantart.com oraz www.facebook.com/Ralph1989Arts) Zainteresowania: rysunek, wojskowość (szeroko pojęte zagadnienia współczesnej armii od strony uzbrojenia, zwłaszcza lotnictwo i technika rakietowa), polityka międzynarodowa, historia XX wieku.