Pociągi przewoźnika Thalys na Gare du Nord w Paryżu. / wikipedia.pl
Pociągi przewoźnika Thalys na Gare du Nord w Paryżu. / wikipedia.pl

Udaremniony zamach we Francji

W zeszły piątek (21.08.2015) uzbrojony w broń długa mężczyzna zranił trzy osoby, w pociągu francuskiego przewoźnika Thalys TGV relacji Amsterdam – Paryż. Dramatycznemu rozwojowi wydarzeń zapobiegli pasażerowie pociągu, którzy obezwładnili napastnika i oddali w ręce Policji. Zatrzymanym okazał się 26 mężczyzna pochodzenia marokańskiego, znany francuskim służbom bezpieczeństwa wewnętrznego.

Sytyuacja miała miejsce po godzinie 18 czasu polskiego, gdy skład pociągu znajdował się na wysokości miasta Arras w północno-wschodniej Francji, niedaleko granicy z Belgią. Wedle doniesień mediów, mężczyznę zatrzymało dwóch pasażerów, którzy usłyszeli dochodzący z toalety odgłos załadowania broni. Podczas próby jego pojmania mężczyzna otworzył ogień raniąc trzy osoby. Napastnik posiadał przy sobie także noże. Zatrzymania dokonali dwaj Amerykanie, żołnierze należący do Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych. Wieczorem tego samego dnia odwagi pogratulował im Barack Obama. Jak podkreślają przedstawiciele Białego Domu: „Prezydent wyraził głęboką wdzięczność dla odwagi i szybkiej orientacji pasażerów, w tym członków sił zbrojnych USA, którzy z poświęceniem obezwładnili napastnika. Jest oczywiste, że ich heroiczne działania prawdopodobnie zapobiegły o wiele gorszej tragedii”.

Francuskie media podały, iż wśród rannych są Brytyjczyk i Amerykanin, których stan jest ciężki, oraz francuski aktor Jean-Hugues Anglade, którego obrażenia nie zagrażają życiu. Służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo nie wykluczają, iż miał być to czyn o znamionach terrorystycznych. Nadal jednak nie ma oficjalnego oświadczenia, co do motywów i szczegółów działań napastnika. Jedna z hipotez wskazuje na to, iż był to przypadek tzw. Active Shooter. W świetle analiz współczesnego zjawiska terroryzmu określa się tym terminem osobę lub osoby przemieszczające się po określonym rejonie, stawiające sobie za cel zabicie (rzadziej okaleczenie) jak największej ilości osób.

Są to osoby dobrze przygotowane do działania, planujące skrupulatnie zamach i znające dobrze miejsce jego przeprowadzenia. Terroryści tego typu nie planują wzięcia zakładników i biorą pod uwagę własną śmierć podczas realizacji zadania. Ich narzędziem jest głównie broń palna, choć nie wyklucza się użycia przez nie ładunków wybuchowych. Motywem i tłem zamachu jest najczęściej niedostosowanie się nowych warunków (przypadek Virginia Tech), wyładowanie gniewu (przypadek Littleton, Colorado), przekonania polityczne (przypadek Oslo i wyspa Utoya, atak na senator Gabrielle Giffords), czy zaburzenia osobowościowe (przypadek Denver).

Jeśli natomiast okaże się, iż zatrzymany miał powiązania z fundamentalistami islamskimi, czyn należało by raczej zakwalifikować, jako przypadek tzw. solo terroryzmu. W tym przypadku poszczególnych ataków dokonują osoby, które z własnej inicjatywy szukają kontaktu z organizacjami terrorystycznymi, jednak nie są ich członkami, a co najwyżej sympatykami lub zwolennikami proponowanych działań i uniwersalnych rozwiązań. Zjawisko terroryzmu jest na tyle złożone, iż nie można wykluczyć także innych hipotez, zwłaszcza w przypadku braku dostatecznej liczby i jakości informacji na temat napastnika i zdarzenia.

Anlizując bowiem działania terrorystów, widać wyraźnie, iż ataki solo terrorystów są jak na razie domeną ludzi powiązanych – przynajmniej ideologicznie – z ugrupowaniami islamskimi. Przykładem zamachowca tego typu był Nigeryjczyk Omar Faruk Abdulmutallab, który w Boże Narodzenie 2010 roku próbował dokonać zamachu w samolocie lecącym z Amsterdamu do Detroit. Jak wykazało śledztwo, był on powiązany z filią terrorystycznej organizacji Al-Ka?ida na Półwyspie Arabskim.

 

Absolwent Wydziału Bezpieczeństwa Narodowego Akademii Obrony Narodowej w Warszawie (obecnie Akademii Sztuki Wojennej). Instruktor strzelectwa sportowego, instruktor kalisteniki i zagorzały fan wycieczek górskich. Zdobywca Wojskowej Odznaki Górskiej 21 Brygady Strzelców Podhalańskich i Odznaki Skoczka Spadochronowego Służb Ochrony. Członek grupy rekonstrukcyjnej SPAP Wojkowice i Stowarzyszenia "Głos bohatera". Do głównych zainteresowań naukowych autora należą terroryzm międzynarodowy, przestępczość zorganizowana, społeczne inicjatywy w obszarze bezpieczeństwa i obronności oraz zarządzanie kryzysowe.