W dniu 23 maja br. w Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie odbyła się oficjalna prezentacja Koncepcji Obronnej Rzeczypospolitej Polskiej. Jej jawne założenia zaprezentował pełnomocnik ministra obrony narodowej ds. Strategicznego Przeglądu Obronnego, podsekretarz stanu Tomasz Szatkowski.
We wtorek, 23 maja br. w Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie (al. gen. A. Chruściela ?Montera? 103) z udziałem m.in. ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza, podsekretarza stanu Tomasza Szatkowskiego i członków kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej, a także generalicji (m.in. Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. broni Leszek Surawski, Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych gen. dyw. Jarosław Mika, Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych gen. dyw. Sławomir Wojciechowski oraz Dowódca Wojsk Obrony Terytorialnej gen. bryg. Wiesława Kukuła) i innych zaproszonych gości, odbyła się oficjalna prezentacja Koncepcji Obronnej Rzeczypospolitej Polskiej.
Szef MON, Antoni Macierewicz podczas przemówienia jeszcze przed prezentacją koncepcji, powiedział:
Strategiczny Przegląd Obronny to najbardziej analityczny, najbardziej precyzyjny przegląd naszej armii, stanu zagrożenia zewnętrznego, jak i możliwości oraz niezbędnych środków jakie będą konieczne do uruchomienia. (?) Mogę dzisiaj powiedzieć z dużą dozą pewności, że zostały właściwie zdefiniowane zagrożenia, że zostały właściwie zdefiniowane środki zaradcze, że zostały właściwie wymodelowany kształt zmian zarówno organizacyjnych, jak i modernizacyjnych, tak żeby pieniądze były alokowane do tych dziedzin wysiłku zbrojnego Rzeczpospolitej Sił Zbrojnych, które najskuteczniej pozwolą zatrzymać jakiegokolwiek przeciwnika, który by groził polskim granicom. W efekcie otrzymaliśmy wynik, który sprawia, że możemy powiedzieć: Już niedługo w trakcie naszych działań, w perspektywie którą możemy zarysować nieomal na wyciągniecie ręki, nieprzekraczającej 12 lat, Polska będzie mogła zostać obroniona przez własne siły zbrojne, a fakt pozostawania w największym i najskuteczniejszym sojuszu świata, jedynie tę naszą własną zdolność będzie ubezpieczał i wzmacniał. (?) Strategiczny Przegląd Obronny był nastawiony na analizę możliwości, konieczności i uwarunkowań jakie są niezbędne do zrealizowania, żeby armia polska była zdolna bronić polskich granic. Tylko naród zdeterminowany dla obrony własnej niepodległości może z siebie wydobyć siły zarówno personalne, jaki i organizacyjne, gospodarcze i finansowe. Istotna jest w tej sytuacji konsekwencja decyzji politycznych oraz zaangażowanie finansowe przy właściwej alokacji pieniędzy.
Fot. mjr Robert Siemaszko/CO MON.
Prezentacji Koncepcji Obronnej RP dokonał podsekretarz stanu Tomasz Szatkowski, pełniący także rolę pełnomocnika ministra obrony narodowej ds. Strategicznego Przeglądu Obronnego:
Istnieje potrzeba podjęcia kroków zmierzających do rozwoju zdolności sił zbrojnych. Często był to rozwój niespójny. (?) Priorytetem dla naszych sił zbrojnych widocznym w naszych decyzjach dot. rozwoju będzie zdolność sił zbrojnych do prowadzenia samodzielnej operacji obronnej i kolektywnej operacji obronnej, do obrony Polski, do pomocy naszym sojusznikom. (?) Ważne jest umiejętne współdziałanie wojsk operacyjnych i wojsk i obrony terytorialnej. (?) Rozwijamy zdolności niekinetyczne, m.in. zdolności cybernetyczne. Kolejny nasz priorytet to zwielokrotnienie potencjału przeciwpancernego.
Jeśli chodzi o sam dwujęzyczny polsko-angielski i liczący 64 strony dokument, to składa się on z czterech części: słowa wstępnego szefa MON, Strategicznego Przeglądu Obronnego 2016, środowiska bezpieczeństwa RP dzisiaj i w perspektywie następnych 15 lat oraz polskiej obronności w perspektywie 2032 roku. Antoni Macierewicz wskazuje, że agresja Rosji na Ukrainę, destabilizacja Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu czy kolejne zamachy terrorystyczne w Europie, są rosnącym zagrożeniem także dla Polski, dlatego planem kierownictwa MON jest zwiększenie zdolności kraju do odstraszania potencjalnego przeciwnika. Z kolei Tomasz Szatkowski wskazuje cele powołania w lipcu ub. r. zespołu ds. Strategicznego Przeglądu Obronnego 2016, składający się z pięciu zespołów badawczych (środowisko bezpieczeństwa RP, podsystem kierowania obroną narodową, zdolności operacyjne Sił Zbrojnych RP, pozamilitarne przygotowania obronne oraz proces planowania obronnego) jako kompleksowe i trzeźwe spojrzenie na polską obronność. Według kierownictwa MON, wnioski przedstawione w dokumencie są rozwiązaniem optymalnym, pozwalającym na umocnienie naszej roli w NATO i pełnienie roli zwornika działań Sojuszu Północnoatlantyckiego na wschodniej flance.
W części trzeciej, Autorzy wskazują na coraz bardziej widoczny rozdźwięk na wielu polach między globalizacją a interesami państw narodowych, który staje się motorem popularności nowych ruchów politycznych i społecznych, kwestionujących liberalizację handlu międzynarodowego czy sens istnienia ponadnarodowych struktur integracyjnych. Podkreślają również, że ład oparty na prawie międzynarodowym podlega kolejnym wstrząsom, z aspiracji poszczególnych państw do odgrywania ważniejszej roli w porządku regionalnym lub globalnym, a przede wszystkim konieczności ograniczenia dominacji Stanów Zjednoczonych czy ekspansji terytorialnej. Mowa jest także o perspektywie wzrostu znaczenia aktorów niepaństwowych na arenie międzynarodowej, których monitorowanie działań będzie coraz trudniejsze, a także sytuacjach kryzysowych związanych z rosnącym stopniem urbanizacji, falami migracyjnymi czy napięciach w niewydolnych reżimach autorytarnych.
Jako jedno z największych zagrożeń dla Polski, Autorzy wskazują agresywną politykę Rosji, która dąży do wzmocnienia swojej pozycji w globalnym układzie sił łamiąc prawo międzynarodowe, używając siły i przymusu w relacjach z innymi państwami, a także podejmując się próby destabilizacji zachodnich struktur integracyjnych. Autorzy zakładają, że do omawianego okresu, czyli 2032 roku, Kreml utrzyma swoją agresywną retorykę, mającą na celu zaprowadzenie nowego ładu międzynarodowego, opartego na tzw. ?koncercie mocarstw?, co stwarza zagrożenie dla Polski i jej najbliższego otoczenia, z uwagi na militarną dysproporcję i przeprowadzana modernizację techniczną sił zbrojnych FR. W dalszej kolejności zawarto perspektywy dla Ukrainy, Białorusi, regionów Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, w tym zagadnieniom terroryzmu, a także ewolucji zachodnich struktur integracyjnych, otoczeniu ekonomicznemu i społecznemu, postępowi technologicznemu i przyszłej przestrzeni walki.
Ostatnia cześć dokumentu, a zarazem jej najważniejsza, zawiera rekomendacje, które pozwolą ? według Autorów ? skutecznie odpowiedzieć na zaistniałe zagrożenia i które są przekładane na konkretne akty wykonawcze w MON, a część z nich jest już wdrażana. Według założeń, w 2032 roku Siły Zbrojne RP mają posiadać nowoczesny sprzęt o wysokim potencjale, wyszkolonych żołnierzy i prze-ćwiczone procedury działania, a w w rezerwach pozostanie część starego, odpowiednio zmodernizowanego sprzętu (haubice 2S1 Goździk, wyrzutnie rakiet WR-40 Langusta, armatohaubice Dana, czołgi T-72 i PT-91 Twardy). Ponadto, system dowodzenia powinien być klarowny i gotowy do szybkiej reakcji w czasie kryzysu i wojny, a Polska utrzyma rosnący wkład w działania NATO, będzie umacniać współpracę sojuszniczą i działać na rzecz jej zacieśnienia. W Krakowie powstanie ponadto dowództwo korpusu.
Autorzy przedstawili model Sił Zbrojnych RP, który był konstruowany przez kilkudziesięciu doświadczonych oficerów reprezentujących wszystkie rodzaje sił zbrojnych, w oparciu o proces analityczny z wykorzystaniem badań delfickich, analizy doświadczeń (w tym obserwacje z konfliktów ostatnich lat, np. na Ukrainie) i ekspertyz, strategicznych gier wojennych, a także analiz ?koszt-efekt?, a także wniosków otrzymanych podczas ćwiczenia dowódczo-sztabowe pk. ?ZIMA-17?. W tym modelu NATO pozostaje najpotężniejszym sojuszem militarnym z utrzymaniem zaangażowania militarnego i politycznego Stanów Zjednoczonych, zaś Polska dołoży wszelkich starań aby pozostał on gwarantem pokoju i dobrobytu w Europie. Ważny będzie także wzmacnianie współpracy militarnej w basenie Morza Bałtyckiego, w grupie państw Grupy Wyszehradzkiej, z Rumunią i resztą flanki wschodniej NATO, poprzez intensyfikację ćwiczeń, tworzenie wspólnych dowództw i formacji, a także, w miarę możliwości, wspólne pozyskiwanie sprzętu wojskowego. Podobną współpracę należy utrzymać z Niemcami i Danią, z którymi Polska współtworzy największe regionalne dowództwo.
W 2032 roku Siły Zbrojne RP mają składać się z pięciu rodzajów sił: Marynarki Wojennej, Sił Powietrznych, Wojsk Lądowych, Wojsk Obrony Terytorialnej oraz Wojsk Specjalnych, a kluczowymi dla bezpieczeństwa państwa pozostaną lotnictwo i siły lądowe, dlatego Autorzy kładą nacisk na potrzebę utworzenia czwartej dywizji wojsk operacyjnych oraz zwielokrotnienie możliwości ich rażenia. Mowa jest także o zwiększeniu potencjału Wojsk Specjalnych i pełnym rozwinięciu możliwości Wojsk Obrony Terytorialnej. Autorzy podkreślają znaczenie Marynarki Wojennej oraz zwiększenia roli wojsk inżynieryjnych oraz innych oddziałów wsparcia, a stałą osłonę zapewnią wojska cybernetyczne, koordynujące zabezpieczenie i walkę w cyberprzestrzeni.
Planowany jest w związku z powyższym wzrost wydatków na obronność z 2,0% w 2017, poprzez 2,2% w 2020 do 2,5% PKB w 2030 roku, co powinno być traktowane jako niezbędne minimum. W ramach reformy aktualnego systemu kierowania i dowodzenia, MON chce odtworzyć rolę dywizji jako prawdziwie bojowych związków taktycznych, wprowadzić zautomatyzowane systemy, umożliwiające dowódcom pełny ogląd sytuacji oraz usprawnić przepływ danych w środowisku walki o wysokim stopniu zakłóceń pomiędzy wszystkimi szczeblami dowodzenia, co zapewni szybsze podejmowanie decyzji. W zakresie zdobywania informacji na polu walki, Autorzy stawiają na rozwinięte zdolności do rozpoznania, działające od najniższego szczebla organizacyjnego i oparte na m.in. platformach bezzałogowych oraz o własnych zdolnościach satelitarnych. MON stawia także na rozwój i rozbudowę dalekosiężnej artylerii lufowej i rakietowej, co zapewni w połączeniu z nowymi śmigłowcami szturmowymi, efektywny manewr ogniowy, a także rozwój systemów uzbrojenia w zakresie energii skierowanej, budowę systemu obrony przeciwlotniczej ?Narew? i ?Wisła? czy rozwój technologii walki radioelektronicznej. Siły Powietrzne mają zostać wyposażone w samoloty wielozadaniowe 5. generacji i uzbrojone w broń dalekiego zasięgu. Marynarka Wojenna sformuje nowe, nadbrzeżne jednostki rakietowe, otrzyma załogowe i bezzałogowe platformy rozpoznawcze, nowoczesne techniki walki minowej, nowe okręty podwodne, dzięki czemu radykalnie wzrosną możliwości obrony wybrzeża i przyczynią się do budowy polskiego kompleksu antydostępowego (anti-access/area denial; A2/D2). Wojska Lądowe otrzymają czołg podstawowy nowej generacji, który mógłby powstać w formule międzynarodowej. Zostanie zbudowany nowy, efektywny system zabezpieczenia logistycznego wojska, opierający się na zapewnieniu własnego oddziału wsparcia dla każdej dywizji, tak aby umożliwić im autonomiczne działanie.
Jeśli chodzi o liczebność sił zbrojnych, to w ciągu 8 najbliższych lat liczba żołnierzy przekroczy 200.000, w tym żołnierzy WOT, a wszystkie formy służby wojskowej zostaną zunifikowane. Oznacza to, że po raz pierwszy od 30 lat istotnie wzrośnie liczba żołnierzy i pracowników wojska i spowoduje to rozwój infrastruktury wojskowej. Planowana reforma systemu dowodzenia sprawi, że osoby odpowiadające za dowodzenie Siłami Zbrojnymi RP w czasie wojny będą miały wpływ na ich rozwój w czasie pokoju, a nowy system umożliwi łatwą transformację z czasu ?P? do czasu ?W?. Rozformowane zostaną Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych i Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych, a rolę ?pierwszego żołnierza? będzie pełnić Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego i podlegające mu nowe dowództwa rodzajów sił zbrojnych. Powstanie także Inspektorat Szkolenia i Dowodzenia, odpowiedzialny za koordynowanie kwestii szkoleniowych, a Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych zostanie przeniesiony na poziom strategiczno-operacyjny. Sztab Generalny WP stanie się częścią urzędu centralnego MON.
Źródło: Koncepcja Obronna Rzeczypospolitej Polskiej.
Dokument stwierdza również, że gotowe do mobilizacji muszą być również Rada Ministrów, organy centralne, władze samorządowe czy przedsiębiorstwa o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa. Dlatego będzie potrzebna kodyfikacja prawa obronnego, a podstawa prawna pozamilitarnych przygotowań obronnych państwa zostanie ujęta w jednej ustawie, która będzie opisywać m.in. szczególną rolę Wojsk Obrony Terytorialnej w tym zakresie. Zostanie opracowany nowy system zachęt dla przedsiębiorców, kwalifikujących się do uczestnictwa w Programie Mobilizacji Gospodarki. Ponadto, zostanie uproszczony system pozyskiwania i eksploatacji sprzętu wojskowego, zaś sama procedura zoptymalizowana. Skrócona zostanie faza analityczno-koncepcyjna, zaś liczba podmiotów zaangażowanych w proces zredukowana. Usprawnione zostanie zarządzanie eksploatacją sprzętu, poprzez analizowanie całego cyklu jego użycia. Uproszczone i usystematyzowane zostaną zasady współpracy z organizacjami proobronnymi. Kwestie te zostaną szczegółowiej przedstawione w ?Narodowej Polityce Zbrojeniowej?.
Jeśli chodzi o kwestię analizy danych, to MON planuje zreformować i wzmocnić Pion Polityki Obronnej, co pozwoli na budowę zdolności analitycznych w zakresie oceny środowiska bezpieczeństwa, planowania rozwoju Sił Zbrojnych RP i oceny ogólnego poziomu obronności państwa. W ramach resortu powstanie społeczność ekspercka, a MON chce integrować wiedzę istniejącą już w różnych instytucjach, publicznych i niepublicznych. Wykorzystane zostaną do tego nie tylko klasyczne techniki analityczne, ale również specjalistyczne narzędzia informatyczne czy stale rozwijane gry wojenne i symulacje. Głównym zadaniem zreformowanego Pionu Polityki Obronnej będzie koordynowanie i wypracowanie polityki obronnej, uwzględniającej wymagania polityczne oraz potrzeby armii i całego systemu obronnego.
Pełny tekst Koncepcji Obronnej Rzeczypospolitej Polskiej dostępny w formacie .pdf jest TUTAJ
Pełny tekst Koncepcji Obronnej Rzeczypospolitej Polskiej dostępny w formacie .pdf jest
TUTAJ
Źródło:
mon.gov.pl: Prezentacja Koncepcji Obronnej RP
Czytaj także:
BBN zaprezentowało ?Strategiczną Koncepcję Bezpieczeństwa Morskiego RP?
Zaktualizowany Plan Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP na lata 2017-2022
Kontrakt na pół tysiąca ciężarówek Jelcz 442.32, m.in. dla WOT
Czeskie moździerze ANTOS dla Wojska Polskiego
IU MON zamawia miny przeciwburtowe i przeciwdesantowe
Mobilne Moduły Stanowisk Dowodzenia szczebla oddział/pododdział dla Wojska Polskiego
Karabinki MSBS i pistolety Ragun do testów dla WOT
Niszczyciele czołgów dla Wojska Polskiego?
Inspektorat Uzbrojenia MON kupi amunicję dla czołgów Leopard 2
Karabela ? nowe przeciwpancerne pociski kierowane dla polskiej armii
Kontrakt na dostawy karabinów maszynowych UKM-2000P dla WOT
