„Nowiki” – konie robocze rosyjskiej Floty Bałtyckiej w latach 1914 – 1917.

Dźwigały na swych barkach główny ciężar prowadzenia działań i operacji wojenno-morskich z niemiecką Kaiserliche Marine na Bałtyckim TDW 1914 – 1917.
Okręty tego typu były w swojej epoce, całkowicie słusznie, uważane za najdoskonalsze kontrtorpedowce na świecie (prędkość!), dysponujące do tego wyjątkowo zbalansowaną charakterystyką taktyczno – techniczną (silne, mieszane uzbrojenie artyleryjsko – torpedowe – możliwość stawiania zaczepnych łach minowych), jak i solidną konstrukcją kadłuba zapewniającą odpowiednio wysoką dzielność morską – kluczową w warunkach wzburzonych wód wiecznie niespokojnego akwenu operacyjnego, którym stał się Bałtyk w  Wielkiej Wojnie. 

Plany przekształcenia carskiej Rosji w mocarstwo morskie po utraceniu swej pozycji w wyniku klęski w wojnie rosyjsko – japońskiej (1904 – 1905 r.).

„Program przyspieszonej rozbudowy Floty Bałtyckiej” zakładał rozpoczęcie w 1911 r. budowy 4 krążowników pancernych, 4 krążowników lekkich, 36 kontrtorpedowców oraz 12 okrętów podwodnych.
W 1914 r. planowano położyć stępki pod budowę 4 pancerników oraz 5 krążowników lekkich.
Ponieważ od 1909 r. w stoczniach petersburskich budowano już 4 pancerniki nowej generacji – drednoty typu Gangut, realizacja programu miała sprawić, iż w 1919 r. rosyjska Flota Bałtycka dysponowałaby pełną eskadrą.

Nowik w finlandzkich szkierach (1913 r.). Źródło: korabley.net

Nowik w finlandzkich szkierach (1913 r.). Źródło: korabley.net

Realizacja pierwszego etapu „Wielkiego Programu” rozbudowy Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego rozpoczęła się w drugiej połowie czerwca 1912 r. Zapoczątkowało ją przyznanie przez Dumę, w dniu 19 czerwca, kredytów w wysokości 430 mln. rubli przeznaczonych na budowę okrętów. Dnia 6 lipca 1912 r. „Program przyspieszonej rozbudowy Floty Bałtyckiej” został zatwierdzony przez cara Mikołaja II.

Ostateczna wersja programu, przewidziana do realizacji w latach 1912 – 1916 zakładała zbudowanie dla Floty Bałtyckiej 4 krążowników liniowych typu Borodino / Izmaił, 4 krążowników lekkich typu Swietłana, 36 kontrtorpedowców typu Nowik oraz 12 okrętów podwodnych typu Bars.

Program zakładał ponadto zbudowanie dla Floty Czarnomorskiej 2 krążowników lekkich typu Admirał Nachimow, a dla Flotylli Syberyjskiej – 2 krążowników lekkich typu Admirał Niewielskoj.

Nowik – Legenda Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego.

Okręt ten został zbudowany w latach 1911 – 1913 w stoczni Towarzystwa Putiłowskich Zakładów Mechanicznych i Budownictwa Okrętowego w Petersburgu.


Wbrew obiegowej opinii, nie była to czysto rosyjska konstrukcja, gdyż przy opracowywaniu jej planów konstrukcyjnych brali udział specjaliści z niemieckiej stoczni Vulcan w Szczecinie (ówczesny Stettin) we współpracy z inżynierami Zakładów Putiłowskich. Projekt ów został oceniony jako najlepiej zbilansowany, dobrze łączący parametry ofensywne z funkcjonalnością pomieszczeń i parametrami urządzeń napędowych.

 

Kontrtorpedowiec Nowik cumujący na Newie przy Angielskim Nabrzeżu (Petersburg, wrzesień 1913 r.). Źródło: alternathistory.org.ua

Kontrtorpedowiec Nowik cumujący na Newie przy Angielskim Nabrzeżu (Petersburg, wrzesień 1913 r.). Źródło: alternathistory.org.ua

Kontrtorpedowiec Nowik miał wyporność normalną 1280 t., dysponował silnym uzbrojeniem artyleryjsko – torpedowym (4 x 102 mm., 4 x 2 wt. 457 mm), napędzany turbinami (którym mocy napędowej dostarczało sześć kotłów opalanych mazutem) osiągał ogromną prędkość 36 węzłów, dzięki której górował nad wszystkimi okrętami swojej klasy (prędkość osiągnięta na próbach zdawczo – odbiorczych, wyniosła 37,2 węzła!).
Po zakończeniu wspomnianych prób zdawczo – odbiorczych Nowik wszedł do służby i w 1913 r. został włączony w skład brygady krążowników bazującej w Rewlu (ob. Tallinn.).

 

Jeden z niemieckich kontrtorpedowców typu V 25 (1913 r.) - potencjalnych przeciwników rosyjskich kontrtorpedowców w nadciągającym konflikcie powszechnym. Źródło: wrecksite.eu

Jeden z niemieckich kontrtorpedowców typu V 25 (1913 r.) – potencjalnych przeciwników rosyjskich kontrtorpedowców w nadciągającym konflikcie powszechnym. Źródło: wrecksite.eu

Pod względem walorów taktyczno – technicznych Nowik górował wyraźnie nad kontrtorpedowcami Kaiserliche Marine, które weszły do służby przed wybuchem Wielkiej Wojny. Nawet najnowsze niemieckie okręty tej klasy, które zaczęły wchodzić do służby w 1914 r. (typu V 25), były znacznie mniejsze (wyporność normalna 650 t.), słabiej uzbrojone (3 x 88 mm, 6 wt. 500 mm) i dysponowały mniejszą prędkością (32,5 w.).
Nowik wziął czynny udział w działaniach wojennych na wodach Bałtyckiego Teatru Działań Wojennych w latach 1914 – 1917, jako jedna z najbardziej eksploatowanych jednostek rosyjskiej Floty Bałtyckiej. Był to jedyny nowoczesny okręt tej klasy, który wszedł do służby przed wybuchem Wielkiej Wojny, i zarazem pierwszą – prototypową jednostką całej serii okrętów o zbliżonej charakterystyce konstrukcyjnej i walorach taktyczno – technicznych, na podstawie którego zbudowano kilka serii kontrtorpedowców – przysłowiowych „nowików”, które wchodziły sukcesywnie do służby już po wybuchu Wielkiej Wojny.


Okręty tego typu były w swojej epoce, zgodnie, uważane za najlepsze kontrtorpedowce na świecie. Stanowiły wielkie osiągnięcie ówczesnego rosyjskiego przemysłu stoczniowego.

 

Nowik prowadzi ogień w kierunku niemieckich kontrtorpedowców V 99 i V 100. Autor: G.W. Gorszkow. Data namalowania: 1940 r. Źródło: wikimedia.org

Nowik prowadzi ogień w kierunku niemieckich kontrtorpedowców V 99 i V 100. Autor: G.W. Gorszkow. Data namalowania: 1940 r.
Źródło: wikimedia.org

Oprócz Nowika w momencie ogłoszenia mobilizacji powszechnej przez cara Mikołaja II w dniu 31 lipca 1914 r., Flota Bałtycka posiadała w swoim składzie dziesiątki przestarzałych kontrtorpedowców różnych typów o wyporności normalnej od 230 t. (kontrtorpedowce typu Sokoł) do 750 t. (typu Ochotnik, Ukraina.). Nawet największe z tych jednostek wyraźnie ustępowały Nowikowi zarówno pod względem uzbrojenia (Ochotnik – 2 x 102 mm, 3 wt. 457 mm, 24 miny; Ukraina – 2 x 102 mm, 2 wt. 457 mm), jak i prędkości (25 – 26 w.).

Pięknie namalowany kontrtorpedowiec Nowik według stanu i malowania na rok 1913. Źródło: alternathistory.org.ua

Pięknie namalowany kontrtorpedowiec Nowik według stanu i malowania na rok 1913. Źródło: alternathistory.org.ua

„Nowiki”

W trakcie rosyjskich operacji minowych na wodach Południowego Bałtyku w latach 1914 – 1917, formalnie opanowanych przez Kaiserliche Marine, dość dużą i czynną rolę w przerywaniu niemieckich linii komunikacyjnych, przy zaminowywaniu wód w południowo – wschodniej części akwenu, odgrywały siły lekkie rosyjskiej Floty Bałtyckiej – w tym nowoczesne kontrtorpedowce, tzw. „nowiki.”


„Nowiki” posiadały na swych pokładach 50 min, podczas gdy inne rosyjskie kontrtorpedowce starszych typów posiadały na pokładzie przeważnie 35 min.

Kontrtorpedowce typu Ochotnik  mogły zabrać maksymalnie 42 miny, co uniemożliwiało jednak im prowadzenie ognia z zainstalowanej na rufie armaty kal. 102 mm oraz odpalanie torped z wyrzutni rufowych. Z uwagi na fakt, iż prowadzenie ognia z armaty zainstalowanej w części dziobowej, było nocą mało efektywne, gdyż płomień wybuchu u wylotu lufy działowej oślepiał artylerzystów i obserwatorów artyleryjskich, znajdujących się na otwartym pomoście nawigacyjnym w części dziobowej jednostki, kontrtorpedowce były praktycznie bezbronne w przypadku napotkania okrętu nieprzyjaciela w nocnych ciemnościach. Do tego dochodziły przypadki zabierania ponadnormatywnych zapasów min na pokłady kontrtorpedowców wyruszających na operacje minowe, co doprowadzało do ich przeciążenia, i ryzyka utraty stateczności na wysokiej fali, wzmożonego nawet przy średnim stanie wzburzonego morza.

 

Dziobówka kontrtorpedowca Diesna (1916 r.). Źródło: alternathistory.org.ua

Dziobówka kontrtorpedowca Diesna (1916 r.). Źródło: alternathistory.org.ua

Podczas Wielkiej Wojny we Flocie Bałtyckiej służyło ogółem 17 „nowików.”
Nowik (jednostka prototypowa)
Kapitan Izylmietjew (typ Gawrił)
Gawrił
Konstantin
Władimir (przemianowany w 1917 r. na Swoboda)
Lejtienant Iljin
Kapitan 1. ranga Mikłucho Makłaj
Iziasław (w trakcie budowy i w momencie zwodowania kadłuba Gromonosiec)
Awtroił (typ Iziasław)
Pobieditiel (typ Orfiej)
Orfiej
Zabijaka
Grom
Letun
Diesna
Azard
Samson.


Okręty w toku działań wojennych były kilkukrotnie przezbrajane, i nieco różniły się swą charakterystyką taktyczno – techniczną, zależnie od serii typoszeregu jednostek (biorących za punkt wyjściowy, przy opracowywaniu przez rosyjskich konstruktorów i inżynierów okrętownictwa, schematy i plany konstrukcyjne kontrtorpedowca Nowik.).

Model Nowika na wodach Zatoki Fińskiej. Skala: 1:700. Źródło: scalemodels.org

Model Nowika na wodach Zatoki Fińskiej. Skala: 1:700. Źródło: scalemodels.org

Przykładowo kontrtorpedowce typu Gawrił i Orfiej, mogły zabierać na swój pokład do 80 min. Zamiast dwóch podwójnych (dwururowych) aparatów torpedowych kal. 457 mm, posiadały 3 potrójne wyrzutnie torpedowe 457 mm. Dysponowały ponadto jednym działem przeciwlotniczym kal. 76 mm. Obydwa kontrtorpedowce typu Iziasław posiadały z kolei 5 armat 102 mm jako swe uzbrojenie artyleryjskie zamiast analogicznych czterech lub dwóch dział tegoż kalibru, montowanych w takiej właśnie liczbie na pozostałych seriach „nowików.”


Jeszcze przed wybuchem Wielkiej Wojny systematycznie rosło znaczenie wielozadaniowych jednostek jakimi stawały się kontrtorpedowce wraz z dalszym rozwojem tej klasy okrętów. Ilość zadań, jakie we wszystkich marynarkach wojennych ówczesnego świata stawiano przed tymi jednostkami, była imponująca, czego dowiodła chociażby wojna rosyjsko – japońska (1904 – 1905 r.).

 

Pobieditiel idący z prędkością ekonomiczną (1915 - 1917 r.). Źródło: wikimedia. org

Pobieditiel idący z prędkością ekonomiczną (1915 – 1917 r.). Źródło: wikimedia. org

Postęp techniczny w budownictwie innych klas okrętowych, stawiał przed konstruktorami okrętów torpedowych zadanie stałego zwiększania ich prędkości, co niosło ze sobą nieuchronny wzrost tonażu.
Skok jakościowy umożliwiło zastosowanie turbiny parowej. Bilans zalet turbinowców był tak jednoznaczny, że w końcu zyskały sobie powszechną akceptację.
W rezultacie na przełomie pierwszej i drugiej dekady XX stulecia powstały duże i silne kontrtorpedowce. Największe z tych okrętów, nazywane przewodnikami flotylli, dorównywały uzbrojeniem i tonażem krążownikom zwiadowczym z początku tegoż stulecia, przewyższając je znacznie pod względem prędkości (rzędu 30 węzłów.).
Jednym z wielu doświadczeń wojny rosyjsko – japońskiej (1904 – 1905 r.) na morzu, był fakt zaprzestania budowy torpedowców jako jednostek zbyt małych do operowania na pełnym morzu, na rzecz kontrtorpedowców, które z jednostek przeznaczonych do zwalczania torpedowców przez wzrost tonażu, prędkości i uzbrojenia, stały się jednostkami niemal uniwersalnymi.

 

Novik w imponującym ujęciu modelowym. Skala: 1:350. Źródło: cardarmy.ru

Novik w imponującym ujęciu modelowym. Skala: 1:350. Źródło: cardarmy.ru

Kontrtorpedowce były wykorzystywane do zwalczania mniejszych torpedowców i okrętów podwodnych nieprzyjaciela, minowania szlaków wodnych, demonstracyjnego ostrzeliwania wybrzeży, prowadzenia działań rozpoznawczych, przeprowadzania ataków na zespoły bojowe potencjalnego wroga, eskortowania własnych transportowców z wojskiem i statków handlowych oraz zwalczania żeglugi handlowej nieprzyjaciela.

 

Zimowa pauza operacyjna 1914 / 1915 r. na Bałtyckim TDW.

Doświadczenia płynące z pierwszej kampanii wojennej na Bałtyku skłoniły admiralicję rosyjską podczas zimowej pauzy operacyjnej 1914 / 1915 r., do wywierania nacisku na firmy stoczniowe, by wywiązały się one przynajmniej z tej części zobowiązań, która przewidywała m.in. zbudowanie 36 kontrtorpedowców – „nowików.” Jednostki te miały zostać zbudowane w ramach „Programu przyspieszonej rozbudowy Floty Bałtyckiej”, przewidzianego do realizacji w latach 1912 – 1916. Problemy zaopatrzeniowo – techniczne rosyjskich firm stoczniowych postawiły pod wielkim znakiem zapytania na dotrzymanie zaciągniętych przed wojną zobowiązań.

 

Kontrtorpedowiec Diesna (1917 r.). Źródło: oldsp.ru

Kontrtorpedowiec Diesna (1917 r.). Źródło: oldsp.ru

Wybuch wojny, a tym samym blokada morska oraz odizolowanie Rosji od swych pozostałych europejskich sojuszników, wpłynął na postęp prac, i ich znaczące spowolnienie w rosyjskich sektorach przemysłu zbrojeniowego i stoczniowego – gałęziach uzależnionych od zagranicznego importu i dostaw handlowych. Kierownictwo marynarki w okresie przedwojennym wyraziło zgodę na zamówienie turbin bezpośrednio u zagranicznego producenta. To samo tyczyło się mechanizmów pomocniczych, na które zamówienia składano u kontrahentów i w stoczniach zagranicznych. Był to spory błąd ze strony zwierzchników marynarki rosyjskiej oraz resortu odpowiedzialnego za rosyjskie stocznie.

W drugim roku Wielkiej Wojny rosyjska Flota Bałtycka została wzmocniona m.in. 2 kontrtorpedowcami typu Orfiej (Pobieditiel, Zabijaka.).
„Nowiki” wcielono do służby jesienią 1915 r. (Pobieditiel – 25 października, Zabijaka – 9 listopada.).

Zimowa pauza operacyjna 1915 / 1916 r. na Bałtyckim TDW.

W przededniu trzeciej kampanii wojennej na Bałtyku, zimą 1915 / 1916 r., przezbrojeniu oraz drobnej modernizacji uległy także kontrtorpedowce – w tym „nowiki.”


Na „nowikach”, które weszły już do służby (Nowik, Pobieditiel, Zabijaka) zwiększono kąt podniesienia dział armat kal. 102 mm, dzięki czemu ich donośność wzrosła do 72 kabli (ponad 13 300 m.). Ponadto na kontrtorpedowcach typu Orfiej (Pobieditiel, Zabijaka) zamontowano dodatkowo po jednej armacie przeciwlotniczej 40 mm.

Stanowisko armaty kalibru 102 mm na kontrtorpedowcu Diesna (1916 r.). Źródło: http://oldsp.ru

Stanowisko armaty kalibru 102 mm na kontrtorpedowcu Diesna (1916 r.). Źródło: http://oldsp.ru

Nie zaniedbując przy tym starań mających na celu wyremontowanie i zmodernizowanie okrętów pozostających już w służbie, Ministerstwo Marynarki Wojennej czyniło wysiłki na rzecz przyspieszenia budowy nowych jednostek.
Mimo coraz poważniejszych trudności, z którymi borykała się gospodarka Rosji, w trzecim roku Wielkiej Wojny, jeszcze przed rozpoczęciem kampanii 1916 r. Flota Bałtycka powiększyła swój stan posiadania o dwa nowoczesne kontrtorpedowce („nowiki”): 17 maja do służby weszły Orfiej i Grom.

Tym samym, u progu trzeciej kampanii wojennej na Bałtyku liczba „nowików” wzrosła pozostających w gotowości operacyjnej wzrosła do 5 jednostek (Nowik, Pobieditiel, Zabijaka, Orfiej, Grom.).

Zimowa pauza operacyjna 1916 / 1917 r. na Bałtyckim TDW.

Poważnym problemem, przed którym stanęło dowództwo rosyjskiej Floty Bałtyckiej u progu kampanii letniej 1917 r. był niezadowalający stan techniczny wielu jednostek.

Okręty, szczególnie kontrtorpedowce, były mocno zużyte na skutek intensywnej służby w toku trzech minionych kampanii wojennych i wiele z nich wymagało przeprowadzenia kapitalnych remontów. Wybuch rewolucji lutowej i będący jego następstwem chaos spowodowały poważne zakłócenia w pracy stoczni, czego efektem były przeciągające się remonty okrętów oraz opóźnienia w budowie nowych jednostek.

Wyeksploatowany Awtroił (1919 r.). Źródło: wikimedia.org

Wyeksploatowany Awtroił (1919 r.). Źródło: wikimedia.org

Do najpoważniejszych problemów, z którymi borykał się w tym czasie rosyjski przemysł stoczniowy zaliczyć należy: strajki stoczniowców domagających się podwyżek wynagrodzenia, co powodowało znaczący spadek tempa prowadzonych prac; ogromny wzrost cen na materiały niezbędne do przeprowadzenia remontów i budowy nowych jednostek.

W efekcie wysiłków resortu marynarki, w 1917 r. do służby we flocie Bałtyckiej weszło 5 kolejnych „nowików”, w tym 3 typu GawriłKonstantin (19 kwietnia), Swoboda (22 październik), Kapitan 1. ranga Mikłucho Makłaj (27 grudnia); 2 typu Iziasław Iziasław (29 czerwca), Awtroił (12 sierpnia.).


Okręty tego typu były w swojej epoce, całkowicie słuszne, uważane za najlepsze kontrtorpedowce na świecie (prędkość!), dysponujące do tego wyjątkowo zbalansowaną charakterystyką taktyczno – techniczną (silne, mieszane uzbrojenie artyleryjsko – torpedowe), jak i udaną konstrukcją kadłubów zapewniającą wysoką dzielność morską. 

Główne dane taktyczno – techniczne kontrtorpedowców – „nowików” rosyjskiej Floty Bałtyckiej, uczestniczących w działaniach wojennych na Bałtyku w latach 1914 – 1917:

Nowik na szarooołowianych wodach Zatoki Fińskiej w okresie Wielkiej Wojny. Źródło: wikimedia.org

Nowik na szarooołowianych wodach Zatoki Fińskiej w okresie Wielkiej Wojny. Źródło: wikimedia.org

Nowik (Stocznia Putiłowska – Petersburg, 1911 – 1913): wyporność (normalna) – 1280 t; prędkość (maksymalna) – 36 w; uzbrojenie 4 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 4 x 2 wt. 457 mm, 60 min.
Uwagi: Brak.

Kapitan Izylmietjew (Stocznia Putiłowska – Piotrogród, 1914 – 1916): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 30,8 w; uzbrojenie – 4 x 102 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 40 mm pl, 3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Gawrił.

Gawrił (Stocznia Rosyjsko – Bałtycka – Rewel, 1914 – 1916): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 31,3 w; uzbrojenie 4 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 40 mm pl,  3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Brak.

Konstantin (Stocznia Rosyjsko – Bałtycka – Rewel, 1915 – 1917): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 31,5 w; uzbrojenie 4 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane),  3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Gawrił.

Władimir (Stocznia Rosyjsko – Bałtycka – Rewel, 1915 – 1917): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 31,5 w; uzbrojenie 4 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 76 mm pl,  3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Gawrił; 12 września 1917 r. przemianowany na Swoboda.

Lejtienant Iljin (Stocznia Putiłowska – Piotrogród, 1914 – 1916): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 32 w; uzbrojenie 4 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 76 mm pl,  3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Gawrił.

Kapitan 1. ranga Mikłucho Makłaj (Stocznia Putiłowska – Piotrogród, 1914 – 1917): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 32 w; uzbrojenie 4 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 76 mm pl,  3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Gawrił.

Iziasław (Bekker & Co. – Rewel, 1914 – 1917): wyporność (normalna) – 1390 t; prędkość (maksymalna) – 31,7 w; uzbrojenie 5 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 76 mm pl,  3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Do 27 czerwca 1915 r. Gromonosiec.

Awtroił (Bekker & Co. – Rewel, 1914 – 1917): wyporność (normalna) – 1390 t; prędkość (maksymalna) – 31,7 w; uzbrojenie 5 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 76 mm pl,  3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Iziasław.

Pobieditiel. Źródło: navypedia.org

Pobieditiel. Źródło: navypedia.org

Pobieditiel (Stocznia Ust’ Iżorskaja – Piotrogród, 1914 – 1915): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 31,5 w; uzbrojenie 2 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 4 x 3 wt. 457 mm.
Uwagi: Typ Orfiej; przezbrojony w 1916 r.: zdjęto 1 wt. 457 mm, zainstalowano 1 x 40 mm pl, rozmieszczono 80 min; dozbrojony w 1917 r.: 1 x 63 mm pl.

Zabijaka (Stocznia Ust’ Iżorskaja – Piotrogród, 1914 – 1915): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 31,1 w; uzbrojenie 2 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 4 x 3 wt. 457 mm.
Uwagi: Typ Orfiej; przezbrojony w 1916 r.: zdjęto 1 wt. 457 mm, zainstalowano 1 x 40 mm pl, rozmieszczono 80 min; dozbrojony w 1917 r.: 1 x 76 mm pl.

Grom (1916 r.). Źródło: navypedia.org

Grom (1916 r.). Źródło: navypedia.org

Grom (Stocznia Ust’ Iżorskaja – Piotrogród, 1915 – 1916): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 31,5 w; uzbrojenie 2 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 40 mm pl, 3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Orfiej; dozbrojony w 1917 r.: 1 x 63 mm pl; zatopiony 14 października 1917 r. w bitwie w Zatoce Kassarskiej.

Orfiej (Stocznia Ust’ Iżorskaja – Piotrogród, 1915 – 1916): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 31,4 w; uzbrojenie 2 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 40 mm pl, 3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Dozbrojony w 1917 r.: 1 x 63 mm pl.

Letun. Źródło: wikimedia.org

Letun. Źródło: wikimedia.org

Letun (Stocznia Ust’ Iżorskaja – Piotrogród, 1915 – 1916): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 32 w; uzbrojenie 2 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 40 mm pl, 3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Orfiej.

Diesna (Stocznia Ust’ Iżorskaja – Piotrogród, 1915 – 1916): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 31,1 w; uzbrojenie 2 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 40 mm pl, 3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Orfiej.

Orfiej. Źródło: navypedia.org

Orfiej. Źródło: navypedia.org

Azard (Stocznia Ust’ Iżorskaja – Piotrogród, 1915 – 1916): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 31,5 w; uzbrojenie 2 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 40 mm pl, 3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Orfiej.

Samson. Źródło: navypedia.org

Samson. Źródło: navypedia.org

Samson (Stocznia Ust’ Iżorskaja – Piotrogród, 1915 – 1916): wyporność (normalna) – 1260 t; prędkość (maksymalna) – 32 w; uzbrojenie 2 x 120 mm / 60 kal. (armaty szybkostrzelne odtylcowe gwintowane), 1 x 40 mm pl, 3 x 3 wt. 457 mm, 80 min.
Uwagi: Typ Orfiej.

Obraz przedstawiający Nowika w akcji, pędzla współczesnego rosyjskiego malarza-marynisty: W. S. Jermyszewa. Źródło: tsushima.ru

Obraz przedstawiający Nowika w akcji, pędzla współczesnego rosyjskiego malarza-marynisty: W. S. Jermyszewa. Źródło: tsushima.ru

Bibliografia:

– J.W. Apalkow – Bojewyje korabli russkogo fłota 8.1914 – 10.1917 gg. Sprawocznik. Red. W.A. Korniuszenko – St. Pietierburg, 1996 r.
– A. Czernyszew – „Nowiki.” Łuczszyje esmincy Rossijskogo Impieratorskogo Fłota. Moskwa, 2007 r.
– J.G. Stiepanow – Eskadrionnyj minonosiec „Nowik.” Leningrad, 1981 r.
Ot dokowych admirałtiejstw k morskim zawodam. Red. G.N. Muru, t. I. St. Pietierburg, 2004 r.
– W.A. Zołotariow, I.A. Kozłow – Russkij fłot w pierwoj mirowoj wojnie. St. Pietierburg, 2002 r.
Fłot w pierwoj mirowoj wojnie. Red. N.B. Pawłowicz, t. I. Moskwa, 1964 r.
– K.F. Szaciłło – Poslednaja wojeno-morskaja programma carskogo prawitielstwa. „Otieczestwiennaja Istorija.” Nr. 2, 1994 r.
Istorija otieczestwiennogo sudostrojenija. T. III: Sudostrojenije w pierwoj czetwierti XX w. (1906 – 1926.). Red. I.F. Cwietkow. St. Pietierburg, 1995 r.

Wyznawca teorii wojennomorskich Mahana, Colomba i Corbetta. Gorący orędownik propagowania doktryny Nawalizmu na gruncie medialnym i społecznym w naszym kraju. Zainteresowania: wszystko co związane z budownictwem okrętowym oraz strategią i taktyką wojen morskich wieku pary, od okresu wojny krymskiej do okresu interwencji British Baltic Force w trakcie rosyjskiej wojny domowej włącznie. Dla stosownej przeciwwagi umysłowej, pochłania go również tematyka alianckich bombardowań powietrznych na niemieckie ośrodki miejskie w toku II WŚ oraz historia i rozwój "skrzydła bombowego" Rządu JKM - RAF Bomber Command.