Philip Kaplan „U-Booty. Podwodna armia Hitlera” – recenzja

W 2016 roku za pośrednictwem wydawnictwa RM na rynku pojawiło się drugie wydanie książki Philipa Kaplana pod tytułem „U-Booty. Podwodna armia Hitlera”. Książka Philipa Kaplana to pasjonujący i zarazem brutalnie realistyczny zbiorowy portret ludzi, którzy walczyli i ginęli w wodach Atlantyku w jednej z najważniejszych batalii II wojny światowej. 

Książka rozpoczyna się od krótkiego wprowadzenia – lekko ilustrującego jej zawartość – oraz słowniczka, objaśniającego najważniejsze pojęcia z zakresu wojny morskiej. Autor wyjaśnia znaczenie wielu pojęć, bez których zrozumienie tekstu czytanego byłoby bez wątpienia niemożliwe. Rozdział I ’Lew’ to opowieść o Karlu Dönitzu (przyp. red. niemieckim oficerze, dowódcy broni podwodnej III Rzeszy w latach 1935?1943, naczelnym dowódcy Kriegsmarine w latach 1943?1945 oraz ostatnim naczelny dowódcy Wehrmachtu, a ostatecznie prezydencie III Rzeszy) jego dojrzewaniu i powodach wstąpienia do Marynarki Wojennej a także o rozwoju kariery. Rozdział II ’Załogi’ opisuje jak sam tytuł wskazuje – załogi niemieckich U-bootów podczas II wojny światowej. Kaplan porusza kwestie codziennego życia „podwodniaków” ukazując z jakimi warunkami musieli się oni mierzyć w czasie służby. Rozdział III ’Idea broni podwodnej’ opisuje początki wojny morskiej z wykorzystaniem okrętów podwodnych oraz jej ewolucji – autor rozpoczyna opowieść od XVI wieku. Następnie autor płynnie przechodzi do czasów wojny secesyjnej, pierwszej wojny światowej oraz najistotniejszego dla fabuły książki, opisu rozwoju broni podwodnej za czasów III Rzeszy.

Rozdział IV pod tytułem ’?Ryby?, ?węgorze? i ?mikserzy”’ to ciekawy opis uzbrojenia wykorzystywanego przez niemieckie okrętów podwodnych. Autor opisuje jak wyglądały oraz jak ewoluowały torpedy – główna broń niemieckich U-bootów. Opisuje także ewolucje tj. powstawanie nowych torped oraz ich niedoskonałości. Rozdział V ’Transporty’ to opis formujących się konwoi statków oraz akcji przeprowadzanych przez niemieckie łodzie podwodne a także skali strat powodowanych zatapianiem okrętów handlowych i zaopatrzeniowych. Autor wspomina o tym jak to w pierwszych latach wojny, niemiecka broń podwodna o mało nie doprowadziła do głodu w Wielkiej Brytanii – ponadto wskazuje wysiłki jakie podejmowała Royal Navy przy wsparciu krajów Wspólnoty Brytyjskiej i brytyjskich kolonii oraz floty Stanów Zjednoczonych by chronić tak cenne konwoje handlowe i te zapewniające ciągłe dostawy zapasów dla walczącej Europy. Rozdział VI ’Okręty’ stanowi opis głównych narzędzi wojny prowadzonej przez III Rzesze na wodach mórz i oceanów, czyli okrętów podwodnych. Zaledwie kilkustronicowy rozdział opisuje rodzaje niemieckich okrętów podwodnych tamtych czasów – autor ukazuje jaki posiadały parametry techniczne oraz wyposażenie i uzbrojenie.

Rozdziały VII ’Lusitania’ i VIII ’Atheniastanowią opisy ataków niemieckich okrętów na parowce RMS Lusitania i SS Athenia. Rozdział 'Lusitania’ porusza kwestie zatopienia parowca transatlantyckiego RMS Lusitania przez niemiecki okręt podwodny U-20 oraz przedstawia niewyjaśnione do końca okoliczności jego zatonięcia – wspomina także o konsekwencjach czyli zmianie polityki i włączeniu się Stanów Zjednoczonych do I wojny światowej. Rozdział 'Athenia’ opowiada natomiast o pierwszej zachodniej ofierzwe broni podwodnej III Rzeszy – o ataku z dnia 3 września 1939 roku na parowiec SS Athenia tuż po wypowiedzeniu przez Wielką Brytanię wojny III Rzeszy.

Rozdział IX ’Schrony’ stanowi opis schronów konstruowanych przez nazistowskie władze celem zapewniania ochrony powracającym do portów okrętom podwodnym III Rzeszy – autor wspomina o schronach dla U-Bootów które powstawały w Niemczech, w Norwegii oraz we Francji. Ponadto opisuje on także nieudane próby zniszczenia niemieckich umocnień przez naloty brytyjskiego i amerykańskiego lotnictwa. Rozdział X ’Kapitanowie’ skupia się na kadrze dowódczej niemieckich okrętów podwodnych – autor przywołuje postaci asów niemieckiej wojny podwodnej. Rodział XI 'Kiedy myśliwy staje się zwierzyną’ ukazuje działania zbrojne na Morzu Śródziemnym oraz coraz częstsze klęski niemieckiej U-Bootwaffe w zwalczaniu alianckich konwoi handlowych. Rozdział XII ’Konwoje arktyczne’ stanowi opis alianckich konwojów morskich przemierzających wody Oceanu Arktycznego, Morza Barentsa i Morza Norweskiego zawierających pomoc z zaopatrzeniem w ramach programu Lend-Lease Act dla Związku Radzieckiego – czytelnik zapoznaje się z trudami i niebezpieczeństwami jakie czekały marynarzy floty handlowej. Rozdział XIII ’Życie codzienne na morzu’ to przekaz dotyczący nieciekawych warunków z jakimi musieli mierzyć się niemieccy marynarze w czasie pobytu na morzu. Rozdział XIV ’Śmierć z przestworzy’ opisuje zmagania lotników z CAP (Civil Air Patrol) i Coastal Command którzy polowali na hitlerowskie okręty podwodne wykorzystując do tego m.in samoloty Catalina oraz B-24 Liberator oraz korzystali z nowinek technologicznych takich jak radary umożliwiające znacznie precyzyjniejsze lokalizowanie wrogich jednostek na dużych akwenach wodnych.

Rozdział XV ’Pasywna obrona’ skupia się na pokazaniu niebezpieczeństwa w postaci alianckiego lotnictwa czyhającego na załogi niemieckich okrętów podwodnych – autor wskazuje przypadki zatopień hitlerowskich okrętów oraz coraz większej bezradności dowódców U-Bootów. Rozdział XVI ’Koniec’ to swoiste podsumowanie książki ukazujące jak wielki wysiłek ludzki został włożony w pokonanie broni podwodnej III Rzeszy – autory mówi o kryptologach, marynarzach czy też lotnikach. Philip Kaplan wspomina także o zasługach Polaków oraz nowych metod zwalczania i tropienia jednostek podwodnych. Autor pokusił się także o zadanie pytania – ’Dlaczego nadal nie brak chętnych?’ oraz udzielenia na nie odpowiedzi za pomocą przytoczonych niezwykle ciekawych wypowiedzi komandorów, admirała czy też akustyka.

OCENA:

Drugie wydanie książki Philipa Kaplana pt. „U-Booty. Podwodna armia Hitlera” to dzieło, które w niezwykły sposób opowiada o działaniach niemieckich marynarzy podczas największego konfliktu zbrojnego w historii ludzkości. Philip Kaplan napisał uporządkowaną i zrozumiałą nawet dla ludzi nie interesujących się tematyką II wojny światowej, czy kwestią wojny morskiej  historię popartą licznymi wypowiedziami uczestników konfliktu z obu stron oraz zdjęciami urozmaicającymi przygodę z lekturą. Autor ukazuje koszmar i okrucieństwa wojny, ale skupia się także na pokazaniu innej strony niemieckich podwodniaków [m.in przedstawiając ich życie w rozdziale XIII].

Podsumowując, myślę, że książka „U-Booty. Podwodna armia Hitlera” Plilipa Kaplana to ciekawa lektura, którą mogę polecić każdemu. Moja ocena: 8/10.


PHILIP KAPLAN, były redaktor techniczny wydawnictwa Harper-Row i dyrektor artystyczny magazynów ?Playboy? oraz ?Atlanta?, jest autorem i współautorem dwudziestu książek, w tym Fighter Aces of the Luftwaffe in World War II (2007; wyd. pol. Asy myśliwskie Luftwaffe II wojny światowej, Warszawa, 2008).


Autor: Philip Kaplan

Tytuł: U-Booty. Podwodna armia Hitlera

Wydawnictwo: RM

Oprawa: miękka

Rok wydania: 2018

ISBN: 978-83-7773-892-4

Liczba stron: 272

> Książkę można kupić u wydawcy tutaj <

 

 


Zobacz także:

Zainteresowania: szeroko pojęta kwestia bezpieczeństwa, wojskowość, polityka międzynarodowa, historia najnowsza, kino, książki, gry wideo.