Muzeum Strategicznych Wojsk Rakietowych w Pierwomajsku w obwodzie mikołajowskim na południu Ukrainy, dobitnie ukazuje rakietową przeszłość tego kraju, kiedy był jeszcze częścią ZSRR i wnosił znaczący wkład w rozwój sowieckiego programu budowy broni tego rodzaju. / fot. BBC.

Program rakietowy Ukrainy nabiera rozpędu? [WIDEO]

W dniu 22 marca br. prezydent Ukrainy Petro Poroszenko poinformował, że jeszcze w tym tygodniu rozpoczną się testy nowych pocisków rakietowych. Czy w związku z wojną w Donbasie, program rakietowy naszego wschodniego sąsiada nabierze rozpędu?

Podczas spotkania z dowódcami średniego szczebla Sił Zbrojnych Ukrainy, prezydent Petro Poroszenko zapowiedział testy nowych pocisków rakietowych:

Nowe typy rakiet, które są także produkowane przez ukraiński przemysł zbrojeniowy, będą testowane w tym tygodniu.

Zapowiedział przekazanie ich ukraińskiej armii na kolejny dzień w Charkowie. I choć prezydent nie sprecyzował o jaki system rakietowy chodzi, to dzień wcześniej Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy, Ołeksandr Turczynow powiedział w czasie briefingu z dziennikarzami, że rozpoczęto testy rakiet ukraińskiej produkcji, które wypełniają w pełni swoje zadania i są strzałem w dziesiątkę. Jeszcze w styczniu br. prezydent Poroszenko oświadczył, że siły zbrojne mają otrzymać uzbrojenie rakietowe w ramach projektu Olcha i kompleksy rakiet na bazie rozwiązań technicznych projektu Neptun. Na temat Olchy wiadomo tylko, że są to rakiety klasy ziemia-ziemia kal. 300 mm, wystrzeliwane z kołowej wyrzutni MAZ-543 i naprowadzane inercyjnie z korekcją GPS. Turczynow odwiedził poligon w czasie testów rakiety w dniu 23 marca br.:

Już wcześniej, Turczynow zapowiadał, że w najbliższej przyszłości Ukraina przeprowadzi testy rakiet, skonstruowanych wyłącznie z udziałem ukraińskich przedsiębiorstw. W grudniu ubiegłego roku informował z kolei, że konstruktorzy pracują nad nową rakietą balistyczną, która przekracza charakterystyki pocisku o nazwie Sapsan.

Rakieta balistyczna Sapsan

Na początku lat 90. XX wieku, Ukraina godząc się na demontaż swojego arsenału nuklearnego, który odziedziczyła po Związku Sowieckim (na mocy Protokołu lizbońskiego oraz w wyniku Programu Nunna-Lugara finansowanego przez USA, następnie podpisania układu START I i Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej oraz zgody na całkowitą likwidację swoich głowic wraz z gwarancją suwerenności i integralności terytorialnej przez USA, Rosję i Wielką Brytanię w ramach Memorandum budapeszteńskiego ? przyp. red.), postanowiła zadbać o swoje siły odstraszania nienuklearnego.

Prace nad rakietą balistyczną Sapsan (ukr. Sokół) ruszyły w 1994 roku w Biurze Konstruktorskim Piwdenne (znanym także pod nazwą KB Jużnoje im. Michaiła Jangiela ? przyp. red.) w Dniepropietrowsku. Dwa prototypowe pociski, znane jako Borysfen i Grim zostały zaprojektowane pod kątem zasięgu od 80 do 290 km. Docelowa rakieta, nad którą prace ruszyły dopiero w 2007 roku, miała być następcą jednostopniowego pocisku balistycznego krótkiego zasięgu OTR-21 Toczka (w kodzie DIA/NATO: SS-21 Scarab; w indeksie GRAU: 9K79), produkcji sowieckiej. Produkcja rakiet ruszyła w Południowych Zakładach Budowy Maszyn im. A. M. Makarowa w Dniepropietrowsku, ale do prac nad systemem zaangażowano łącznie 70 ukraińskich firm z branży zbrojeniowej.

Przedseryjna rakieta balistyczna Sapsan, według raportów była dopiero gotowa w 2011 roku, z planami wejścia do służby w 2015 roku i łącznym zapotrzebowaniem na 200 egzemplarzy. Chociaż nigdy nie ujawniono precyzyjnej specyfikacji rakiety, to według konstruktorów 21-tonowy Sapsan potrafi razić cele pół-tonową głowicą bojową w odległości do 280 km i dokładnością CEP (circular error probable) do 20 metrów.

Kompleks rakietowy Sapsan. / Źródło: Biuro Konstruktorskie Piwdenne.

Kompleks rakietowy Sapsan. / Źródło: Biuro Konstruktorskie Piwdenne.

W dniu 26 czerwca 2013 roku administracja prezydenta Wiktora Janukowycza poinformowała o wstrzymaniu prac nad rakietą, której program pochłonął do tej pory 3,5 miliarda UAH (1,4 mld PLN). Jednakże, po zmianach politycznych na przełomie 2013 i 2014 roku powstałych w wyniku tzw. Euromajdanu i następnie wybuchu wspieranych przez Rosję tendencji separatystycznych na Krymie i w Donbasie, nowe władze w Kijowie wznowiły prace nad Sapsanem.

Pojawiły się również informacje, że Biuro Konstruktorskie Piwdenne pracuje nad innym pociskiem, znanym pod kryptonimem Thunder o zasięgu do 500 km dla odbiorcy zagranicznego, który ma być odpowiednikiem rosyjskiego 9K720 Iskander-M (w kodzie DIA/NATO: SS-26 Stone; indeks GRAU: 9K720). Poinformował o tym dyrektor Biura, Ołeksandr Diehtiariow.

Korszun-2 i Grom-2

Po reorientacji polityki zagranicznej w 2014 roku, Ukraina prowadzi także prace nad innymi pociskami rakietowymi. Rozwijany od dwóch lat Korszun-2 (ukr. Chart) ma być konwencjonalnym odpowiednikiem amerykańskiego pocisku manewrującego BGM-109G Gryphon, odpalanego z mobilnej wyrzutni drogowej. Zasięg rakiety ma oscylować pomiędzy 50 a 350 km, a masa głowicy bojowej ma wynosić pół tony.

Z kolei program rakiety Grom-2 o zasięgu około 300 km, wyposażonej w głowicę bojową o masie 480 kg przechodzi problemy finansowe, o czym informował w 2015 roku ówczesny szef Narodowej Agencji Kosmicznej Ukrainy, Ołeksandr Hołub.

Czytaj także:

Krążownik rakietowy ?Ukraina? na sprzedaż

Niemieckie silniki dla ukraińskich transporterów BTR-4 8×8

Trwają testy ukraińskiego transportera opancerzonego Varta-2 4×4 [WIDEO]

Macierewicz: polsko-litewsko-ukraińska brygada osiągnie gotowość operacyjną w 2017 roku

Hort ? koncepcja transportera opancerzonego przyszłości

Triton 4×4 ? nowy pojazd dla ukraińskiej straży granicznej

Ukraińcy zmodernizują polskie czołgi?

Powstanie polsko-ukraińska armatohaubica oraz moździerz na bazie czołgu Opłot-M

Produkcja chińskich samolotów na Ukrainie?

Ukraińsko-saudyjskie porozumienie ws. samolotu An-132 [WIDEO]

Rafał "Ralph" Muczyński, koordynator działu "Wojsko". Absolwent stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie w Białymstoku i politologii na Politechnice Białostockiej. Rysownik-hobbysta (więcej: http://ralph1989.deviantart.com oraz www.facebook.com/Ralph1989Arts) Zainteresowania: rysunek, wojskowość (szeroko pojęte zagadnienia współczesnej armii od strony uzbrojenia, zwłaszcza lotnictwo i technika rakietowa), polityka międzynarodowa, historia XX wieku.