Niewielu zdaje sobie sprawę jak naprawdę wyglądała działalność aliantów na zapleczu przeciwnika podczas II wojny światowej i jak olbrzymie znaczenie miała dla działań podejmowanych na froncie w otwartej konfrontacji. Doprawdy niektóre operacje dokonywane przez agentów i sabotażystów w głębokiej konspiracji na terytoriach okupowanych przez nazistowskie Niemcy nadają się na scenariusz dobrego kina akcji. Jeśli zatem chcesz odwiedzić się, jak wyglądał modus operandi tajnych agentów, sabotażystów, szpiegów, czy wreszcie partyzantów, Podręcznik Tajnych Operacji II Wojny Światowej jest pozycją obowiązkową na Twojej półce.
Państwa sprzymierzone w walce z nazistowskimi Niemcami utworzyły wyspecjalizowane struktury, których zadaniem było kierowanie operacjami prowadzonymi przez specjalnych agentów na tyłach wroga. Już na wstępie Autorzy wprowadzają nas w klimat tajnych operacji i przedstawiają struktury odpowiedzialne za takowe operacje w poszczególnych państwach. Zarówno we wstępie jak i w dalszych częściach polskiego wydania książki obecny jest kontekst działalności Polskiego Państwa Podziemnego w walce z nazistowskim okupantem, a także z komunistami pod koniec wojny. Nic zresztą dziwnego, gdyż wielu ekspertów i historyków na świecie słusznie uważa struktury Polskiego Państwa Podziemnego ze ewenement w skali światowej. Na uwagę i szacunek zasługuję wysiłek Sławomira Kędzierskiego, który podjął się tłumaczenia książki na nasz rodzimy język.
Książka składa się ze wstępu i zakończenia oraz siedmiu tematycznych rozdziałów wzbogaconych dużą ilością grafik, oraz biografii agentów i kluczowych postaci. W niezwykle ciekawy, a zarazem prosty sposób Autorzy przedstawiają szeroki wachlarz metod i umiejętności wykorzystywanych w tajnej wojnie prowadzonej na tyłach nieprzyjaciela.
Rozdział pierwszy „Infiltracja” poświęcony jest problematyce przenikania agentów na terytoria okupowane przez nieprzyjaciela, co wówczas było bardzo rudnym zadaniem. Infiltracji terytorium nieprzyjaciela można było dokonać drogą lądową, powietrzną oraz morską. Każdy ze sposobów miał swoje mocne i słabe strony. Zasadniczym problem w transporcie powietrznym był wybór bezpiecznego miejsca lądowania i startu, aby nie wzbudzić cienia podejrzeń wrogich wojsk. Transport drogą morską z kolei, choć pozwalał zabrać więcej ludzi i sprzętu narażony był na liczne patrole nieprzyjaciela na akwenach wykorzystywanych do przerzutu. W rozdziale tym odnajdziemy metody stosowane przez struktury odpowiedzialne za przerzut agentów oraz sprzętu. Dowiadujemy się także jaki sprzęt wykorzystywany był do tych celów i w jaki sposób agenci powinni przeniknąć linię frontu wtapiając się warunki terenów okupowanych przez III rzeszę.
W rozdziale drugim zatytułowanym „Za liniami wroga” omówione zostały sposoby dzięki którym agenci mogą przetrwać na terytorium nieprzyjaciela, zarówno w lesie,jak i miastach. Znajdziemy tu wiele wartościowych rad, które w zasadzie do dziś są zasadniczym elementem szkoły przetrwania. Tym samym znajdziemy tu instrukcje dla agentów i partyzantów dotyczące pozyskiwania wody, pożywienia, budowy schronienia, rozpalania ognia czy orientowania się w terenie. Nabycie tych umiejętności stawało się niezbędnym warunkiem przetrwania za liniami wroga. Poznamy również elementy taktyki partyzanckiej i realia w jakich przyszło im funkcjonować.
Rozdział trzeci – „Działanie w konspiracji” jak sama nazwa wskazuje poświęcony jest działaniom agentów za linią wroga, po przedostaniu się do miejsca docelowego. W rozdziale tym dowiemy si jak agencji nawiązywali kontakty z ruchem oporu, jak wyglądała ich codzienność w warunkach głębokiej konspiracji i ciągłego zagrożenia. Posługiwanie się aparaturą radiową, szyfrowanie wiadomości, opracowanie procedur bezpieczeństwa aby udaremnić działania kontrwywiadowcze, organizowanie komórek organizacyjnych ruchu oporu i agentury, a także sposoby finansowania i pozyskiwania nowych członków to tylko nieliczne problemy przed jakimi stali agenci sabotujący niemiecką machinę wojenną.
W rozdziale czwartym, zatytułowanym „zbieranie informacji” przedstawiono zagadnienia związane z działalnością wywiadowczą i rozpoznawczą. Sposoby pozyskiwania informacji przez agentów były wymyślne i zróżnicowane. Poczynając od obserwacji na przygotowanym posterunku obserwacyjnym z użyciem lornetek, bądź teleskopów, kończąc na bardziej wysublimowanych metodach takich jak, chociażby fotografowanie dokumentów nieprzyjaciela.
W rozdziale piątym („Sabotaż”) sabotowania przeciwnika. Dowiadujemy się w jaki sposób przeprowadzano akty sabotażu na infrastrukturze nieprzyjaciela. Jedną z kluczowych metod stosowanych przez agentów było zakłócanie systemu łączności kolejowej. Sabotaż stosowano także z powodzeniem w celu unieruchamiania zakładów produkcyjnych czy obniżania wytrzymałości fortyfikacji przeciwnika. Norweski ruch oporu przy pomocy sprzętu dostarczanego przez sprzymierzonych oraz materiałów wybuchowych własnej produkcji skutecznie przeprowadził skoordynowaną akcję przeciwko liniom komunikacyjnym uniemożliwiając przerzucenie niemieckich wojsk ze Skandynawii do Europy w czasie niemieckiej ofensywy w ardenach. Autorzy nie pominęli także roli Armii Krajowej,a zzwłaszcza”Kedywu” w organizowaniu i przeprowadzaniu akcji dywersyjnych i sabotażowych, przy wykorzystaniu metod i technik przedstawionych w omawianym rozdziale.
W rozdziale szóstym („Walka”) przedstawiono ostateczny wymiar eliminacji przeciwnika, przy użyciu zarówno broni, jak i własnych rąk. Pomimo faktu, że agenci nie byli powszechnie używani regularnych działaniach wojennych, zarówno oni jak i partyzanci musieli często angażować się w różnego rodzaju operacje o charakterze stricte bojowym. Przykładem tego typu działań udany zamach (właściwie to operacja specjalna) żołnierzy oddziału specjalnego Kedywu Komendy Głównej AK ?Pegaz? na dowódcę SS i Policji na dystrykt warszawski Generalnego Gubernatorstwa Franza Kutscherę, dokonany 1 lutego 1944 w Alejach Ujazdowskich w Warszawie. Agenci musieli umieć posługiwać się bronią palną, białą, specjalistyczną, a nawet w umiejętny sposób użyć trucizny gdy okoliczności wykluczały ich użycie. Nabywane przez agentów umiejętności pozwalały skutecznie dokonywać zamachów na ważnych przedstawicieli władz okupacyjnych, organizować zasadzki i rajdy na wojska przeciwnika oraz wspierać lokalną partyzantkę. Rozdział ten przedstawia także wyspecjalizowane uzbrojenie i skryte metody unieszkodliwiania celów, których nie powstydził by się sam agent 007. Ciekawe dopełnienie stanowią techniki walki wręcz, których można nauczyć się z niniejszego podręcznika.
Ostatni rozdział pod tytułem „Ewakuacja” omawia sposoby opuszczania przez agentów miejsca akcji po wykonaniu zadania, oraz ewakuowania zdekonspirowanych agentów na terytorium własne. Co ciekawe, przedstawiono również metody ucieczki z więzienia, obozu koncentracyjnego w przypadku pojmania agenta przez aparat służbowy nieprzyjaciela, czy wreszcie sposoby odbijania pojmanych towarzyszy broni. Tu również odnajdujemy kontekst Polskiego Państwa Podziemnego i słynnej akcji pod Arsenałem.
Książka z pewności stanowi ciekawy i obszerny tytuł poświęcony analizie operacji i technik dywersyjnych stosowanych na zapleczu III rzeszy pod koniec II wojny światowej przez wyspecjalizowane formacje i tajnych agentów. Rysunki, schematy i mapy doskonale uzupełniają treść pozycji, a książka napisana jest w oparciu o autentyczne podręczniki i wytyczne opracowane na potrzeby działalności służb specjalnych i partyzantów. W książce zawarto także mnóstwo wiedzy utylitarnej dotyczącej chociażby sposób rozpalania ognia, pozyskiwania wody, czy orientowania się w terenie, które w zasadzie pozostają niezmienne po dziś dzień. Za niewielką cenę 35 złotych otrzymujemy zatem tytuł godny przeczytania w chłodne jesienne wieczory.
