W przypadku wzorów uzbrojenia produkowanych w Chińskiej Republice Ludowej – która choć jest jednym z czołowych mocarstw i coraz bardziej próbuje zagrozić hegemonii Stanów Zjednoczonych, są one stosunkowo mniej znane szerszej publice niż uzbrojenie rosyjskie czy amerykańskie. Najnowsza encyklopedia z serii Panorama techniki wojskowej, wydana nakładem Oficyny Wydawniczej Alma-Press przybliża Czytelnikowi jak wyglądał rozwój broni pancernej i artylerii w komunistycznych Chinach w ciągu ostatnich siedmiu dekad.
Niniejsza książka, choć stosunkowo niewielkich rozmiarów, zawiera szczegółowe opisy znanych wzorów ciężkiego uzbrojenia z Państwa Środka, okraszonych barwnymi ilustracjami oraz fotografiami. Spośród 128 stron encyklopedii, wydanej na przyjemnym lakierowanym papierze, naliczyłem się 111 kolorowych rysunków ze szczegółowym kamuflażem i różnymi wersjami omawianych wozów bojowych oraz 29 fotografii współczesnych i historycznych. Na przedniej okładce znalazły się lekki czołg pływający Typ 63, niszczyciel czołgów WZ551A i czołg podstawowy Typ 99, z kolei na tylnej pływający bojowy wóz piechoty ZBD-05 i czołg podstawowy Typ 59IIA.
Książkę podzielono na trzy główne tematyczne części: czołgi podstawowe, opancerzone transportery piechoty i bojowe wozy piechoty oraz działa samobieżne. Ponadto, zawarto tu wprowadzenie oraz wykaz skrótów i słownik. Każdy wóz bojowy czy rodzina wozów bojowych zawiera szczegółowe omówienie historii i genezy powstania, zastosowanych rozwiązań technicznych, historii służby w rodzimych siłach zbrojnych i ewentualnego eksportu. Przy każdym z nich zawarto metryczkę z podstawowymi parametrami taktyczno-technicznymi: lata produkcji, szacowana liczba wyprodukowanych wozów, masa bojowa, długość, szerokość, wysokość, napęd, prędkość maksymalna, załoga, pancerz, uzbrojenie główne i jednostka ognia (liczba pocisków).
Co ciekawe, Autor w przypadku wielu pojazdów obala mity z nimi związane, wynikające np. z powielanej przez chińskie władze dezinformacji czy fałszywych informacji i parametrów zawartych w popularnej grze World of Tanks. Jednak sam w kilku konstrukcjach powołuje się na dane przybliżone lub przypuszczalne/szacowane.
Poniżej szczegółowa lista rodzin pojazdów, typów pojazdów, wersji i modernizacji, opisanych w encyklopedii:
– czołg średni Typ 58 (T-34-85), Typ 58-II;
– czołg podstawowy Typ 59 (T-54), Typ 59-I, Typ 59-II, Typ 59-IIA, Typ 59-D, Typ 59-G;
– czołg podstawowy Typ 62, Typ 62-I, Typ 62-G;
– czołg pływający Typ 63, Typ 63-I, Typ 63-II (WZ211-2), Typ 63A;
– czołg podstawowy Typ 69, Typ 69-I, Typ 69-II, Typ 69 III-A (Typ 79);
– czołg podstawowy Typ 69 III-A (Typ 79);
– czołg podstawowy Typ 80, Typ 80-II, Typ 80B;
– czołg podstawowy Typ 88, Typ 88A;
– czołg podstawowy Typ 85, Typ 85-I, Typ 85-IIAP, Typ 85-IIM-ERA, Typ 85-III;
– czołg podstawowy Typ 90, Typ 90-I, MBT-2000 (Al-Chalid), Typ 90-II, Typ 90-IIM;
– czołg podstawowy Typ 96 (ZTZ-96), Typ 96A, Typ 96A1, Typ 96G, VT-1;
– czołg podstawowy Typ 98, Typ 99, Typ 99A, Typ 99KM, VT-4, Typ 99G, Typ 99A2;
– czołg lekki Typ 15 (ZTQ-15), VT-5;
– gąsienicowy transporter opancerzony Typ 77, Typ 77-2;
– gąsienicowy transporter opancerzony Typ 63 (YW531), Typ 63-2, pojazd dowodzenia WZ701, wóz ewakuacji medycznej WZ750, wieloprowadnicowa wyrzutnia rakietowa WZ303;
– bojowy wóz piechoty Typ 86 (WZ501; BMP-1), Typ 86B, Typ 86G, transporter opancerzony WZ503, rakietowy niszczyciel czołgów WZ504, pojazd dowodzenia WZ506, bwp NFV-1;
– gąsienicowy transporter opancerzony Typ 85 (YW309), Typ 89 (WZ504), YW307, ZSD-89-II, WZ534;
– kołowy transporter piechoty Typ 90 (WZ551), WZ523, Typ 92A (WZ551A), wóz dowodzenia WZ551A, rakietowy niszczyciel czołgów WZ550, niszczyciel czołgów PTL02 (Typ 02), WMA301, samobieżny moździerz Typ 05, Typ 92B, ZLS-92B;
– bojowy wóz piechoty Typ 97 (ZBD-97);
– bojowy wóz piechoty ZBL-09 Irbis/VN-1 Snow Leopard (ZBD-09/ZBL-08/Typ 09), niszczyciel czołgów ZTL-09, pływający wóz wsparcia artyleryjskiego PLL-05/09;
– pływający bojowy wóz piechoty ZBD-2000/ZBD-05, lekki czołg pływający ZTD-05, VN18, VN16, ZBD-03;
– niszczyciel czołgów Typ 89;
– niszczyciel czołgów PTL-02, moździerz samobieżny PLL-05, WMA-301;
– samobieżne działo przeciwlotnicze PGZ-88, Typ 63;
– samobieżne działo przeciwlotnicze Typ 80;
– samobieżny artyleryjsko-rakietowy zestaw przeciwlotniczy Typ 95/PGZ-04/PGZ-95;
– samobieżny artyleryjsko-rakietowy zestaw przeciwlotniczy PGZ-07/PGZ-09;
– system obrony przeciwlotniczej Yi Ten (WMZ551);
– system obrony przeciwlotniczej Hon Qi-7/FM-80/FM-90;
– 122-mm bezwieżowa haubica samobieżna Typ 70-1, działo szturmowe Typ 85, haubica Typ 86;
– 122-mm armatohaubica samobieżna Typ 83; 122-mm wielolufowa wyrzutnia rakiet Typ 89/PZH-89;
– 155-mm armatohaubica samobieżna PLZ-45/Typ 89, PLL-01;
– 122-mm armatohaubica samobieżna Typ 89/PLZ-89, SH-3;
– 155-mm armatohaubica samobieżna PLZ-52;
– 155-mm armatohaubica samobieżna Typ 02/PLZ-05;
– 122-mm kołowa armatohaubica PLL-09;
– 122-mm armatohaubica samobieżna PLZ-07, PLZ-07B.
MARTIN J. DOUGHERTY (ur. 1969 w Sunderland, Wielka Brytania) to niezależny pisarz i były analityk obronny, specjalizujący się w tematyce militarnej i historycznej. Autor wydanych w Polsce książek m.in. na temat działań wojskowych, uzbrojenia i pojazdów wojskowych: Broń strzelecka od roku 1860 do współczesności, Czołgi od Pierwszej Wojny Światowej do współczesności, Broń palna. Ilustrowana encyklopedia, a także: Sztuka samoobrony. Na podstawie technik walki wręcz stosowanych przez żołnierzy elitarnych jednostek specjalnych, Walka wręcz, Snajper. Podręcznik dla wojsk elitarnych, Podręcznik użycia broni dla jednostek specjalnych, Wojny biblijne czy Broń sportowa. Rodzaje uzbrojenia. Techniki użycia. Pracował także nad grami komputerowymi, w tym Traveller, Call of Cthulhu i Armageddon 2089, opublikował kilka powieści z gatunku SF i fantasy. Posiada czarne pasy w czterech systemach walki, w tym w Combat Jujitsu i Modern Street Combat. Autor jest głównym jurorem w British Federation for Historical Swordplay, ucząc walki za pomocą miecza i szabli wojskowych, a sam zdobył wiele złotych medali w turniejach walki mieczem, szablą wojskową i rapierem.
Oficyna Wydawnicza Alma-Press wydała w 2017 encyklopedię tego Autora pt. Nowoczesne uzbrojenie lotnicze, której recenzja mojego autorstwa znajduje się TUTAJ
Autor: Martin J. Dougherty
Tytuł: Chińskie czołgi i opancerzone wozy bojowe od 1950 do współczesności / Chinese Tanks & AFVs: 1950-Present. Tanks-Self-Propelled Guns-APCs-IFVs
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Alma-Press
Oprawa: Miękka ze skrzydełkami
Rok wydania: 2020
ISBN: 978-83-7020-794-6
Liczba stron: 128
Format: 16,5 x 23,5 cm
>>> Książkę można kupić u wydawcy tutaj <<<
