Amerykańskie bombowce taktyczne Lockheed F-117 Nighthawk. / Wikimedia Commons (domena publiczna).

The Guardian: USA oferowały Brytyjczykom udział w programie ?niewidzialnego? bombowca F-117 Nighthawk

Jak poinformował brytyjski dziennik The Guardian, powołując się na odtajnione dokumenty przekazane do brytyjskiego Archiwum Narodowego, w 1986 roku prezydent USA Ronald Reagan zaoferował premier Margaret Thatcher udział jej kraju w tajnym programie Moonflower, który miał zakończyć się dostarczeniem Wielkiej Brytanii bombowców taktycznych o zmniejszonej sygnaturze radarowej F-117 Nighthawk. Ujawniono także rewelacje nt. nacisków brytyjskich na francuski program rakietowy, faworyzujący Amerykanów.

Program Moonflower

W piątek, 30 grudnia 2016 roku, brytyjski dziennik The Guardian, powołując się na odtajnione dokumenty przekazane do brytyjskiego Archiwum Narodowego (The National Archives) poinformował, że w 1986 roku prezydent USA Ronald Reagan zaoferował premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher udział jej kraju w tajnym programie Moonflower, który miał zakończyć się dostarczeniem bombowców taktycznycj o zmniejszonej sygnaturze radarowej (stealth) Lockheed F-117 Nighthawk. Jednak konserwatywna pani premier odmówiła udziału w niejawnym programie zbrojeniowym Stanów Zjednoczonych.

Ówczesny sekretarz obrony USA, Caspar „Cap” Weinberger w liście z grudnia 1986 roku do doradcy premier Thatcher ds. międzynarodowych, Charlesa Powela, zaoferował udział Wielkiej Brytanii w programie supertajnego samolotu wojskowego, dzięki czemu Zjednoczone Królestwo mogłoby kupić maszyny już bieżącej linii produkcyjnej (oblotu F-117 Nighthawk dokonano w 1981 roku, lecz był to fakt nieznany opinii publicznej aż do dnia 10 października 1988 roku, gdy ujawniono jego istnienie na konferencji prasowej w Pentagonie ? przyp. red.). Po wyrażeniu przez Thatcher dezaprobaty dla tego pomysłu, która wysyłała wprost do prezydenta Reagana adnotację opatrzoną kryptonimem ?stealth?, Powel przekazał później informację swojej zwierzchniczce:

Pan Weinberger zaoferował nam szansę na zakup samolotu z istniejącej serii, ale odpowiedzieliśmy, że nie chcemy kupować tego sprzętu, dopóki program jest ściśle tajny [tzw. ?black project? ? przyp. red.]. [George] Younger [sekretarz obrony] podjął temat bardzo krótko z panem Weinbergerem tego ranka (…) tylko po to, aby sprawdzić, czy jest rozczarowany naszej reakcji. Ale on na pewno nie wydaje się być [rozczarowany].

Reakcja Brytyjczyków wynikała z braku akceptacji udziały w programie, który nie jest finansowany z jawnych źródeł i nie został ujęty w bieżącym budżecie obronnym, co byłoby nie do zaakcentowania dla podatników Zjednoczonego Królestwa.

Skynet 4

Start rakiety Ariane 44LP. / Wikimedia Commons (domena publiczna).

Start rakiety Ariane 44LP. / Wikimedia Commons (domena publiczna).

Jak się okazuje, nie były to jedyne rewelacje z tamtego okresu, które ujrzały wreszcie światło dzienne. W 1983 roku brytyjskie ministerstwo obrony naciskało Francuzów, by zrezygnowali z użycia rakiety nośnej Ariane, faworyzując jednocześnie amerykańskie wahadłowce do wyniesienia na orbitę satelitów wojskowych. Brytyjczycy chcieli za ich pomocą wynieść dwa natowskie satelity z serii Skynet 4 (łącznie powstały trzy), które zostały zaprojektowane i zbudowane przez brytyjską BAe Dynamics oraz francuskie Matra Marconi Space i Astrium. Miały one zapewnić komunikację szyfrowaną na obszarze transatlantyckim. Wyniesienie za pomocą amerykańskiego Systemu Transportu Kosmicznego (Space Transportation System; STS) formalnie tłumaczono niższymi o 23 mln GBP kosztami w porównaniu z Ariane (58 mln do 81 mln GBP), lecz prawdziwymi intencjami miałoby być w zamian wsparcie techniczne Waszyngtonu podczas obrony Falklandów.

Ostatecznie, katastrofa wahadłowca Challenger trzy lata później doprowadziła do wyboru francuskiej rakiety jako pewniejszego nośnika. Skynet 4B został wyniesiony za pomocą rakiety Ariane 44LP w dniu 11 grudnia 1988 roku, a Skynet 4C w dniu 10 sierpnia 1990 roku również za pomocą tej samej rakiety (pierwszy chronologicznie z serii satelita, Skynet 4A, został wyniesiony z kolei za pomocą amerykańskiej rakiety Titan 34D w dniu 1 stycznia 1990 roku ? przyp. red.). W latach 90. XX wieku wysłano na orbitę trzy kolejne satelity tej serii.

Źródło: theguardian.com: Keep the French in the dark: Thatcher’s secret push for US military technology

Czytaj także:

Doktryna Ronalda Reagana

Nie idź za tłumem?

Rafał "Ralph" Muczyński, koordynator działu "Wojsko". Absolwent stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie w Białymstoku i politologii na Politechnice Białostockiej. Rysownik-hobbysta (więcej: http://ralph1989.deviantart.com oraz www.facebook.com/Ralph1989Arts) Zainteresowania: rysunek, wojskowość (szeroko pojęte zagadnienia współczesnej armii od strony uzbrojenia, zwłaszcza lotnictwo i technika rakietowa), polityka międzynarodowa, historia XX wieku.