ISIS. źródło: http://www.thecabletimes.com/

Daesh – pejoratywne określenie Państwa Islamskiego

Do chwili obecnej w Europie nie ustalono jednolitego określenia Państwa Islamskiego.  Istnieje wiele nazw i skrótów takich jak: Państwo Islamskie (pol. skrót – PI), Islamic State (ang. IS), Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie (pol. skrót – IPIL), Islamic State of Iraq and Levant (ang. skrót. ISIL), Islamskie Państwo w Iraku i Syrii (pol. skrót IPIS, najmniej popularne w massmediach),  Islamic Stare of Iraq and Syria (ang. skrót ISIS, najbardziej popularne w massmediach). Istnieje jeszcze jedno określenie. Pochodzi ono z języka arabskiego. Dopiero teraz w obecnej chwili, ze względu na pejoratywne znaczenie, zaczyna być używane w debacie publicznej w krajach demo-liberalnych. Chodzi o arabskie określenie „Daesh” – czytamy „Daesz”. W dalszej części tekstu będę stosował je wymiennie.

Wstęp

Dobrym i wystarczającym źródłem będzie tutaj wikipedia w celu przedstawienia, skąd wywodzi się określenie Daesh w języku polskim. Po arabsku zapis tego bytu quasi państwowego wygląda tak:

?????? ????????? ?? ?????? ?????? , ad-Daula al-Islamijja fi al-Irak wa-asz-Szam; akronimy: arab. ???? , Daisz. Źródło: Wikipedia

„Daisz”, „Daesh”, „Daesz”, oprócz skrótu Państwa Islamskiego w języku arabskim posiada również inne dodatkowe znaczenie. Wynika ono ze zjawiska idiomu. Porównać to można do polskich odpowiedników idiomatycznych. Ostatnim przykładem idiomu w języku polskim jaki powstał to pojęcie „Żołnierze Wyklęci”. (Omówione szerzej w tym artykule). Podkreśla to, iż języki mają tendencje do nadbudowy oraz ewolucji znaczeniowej, zwłaszcza w pojęciach.

Kiedy pierwszy raz użyto pojęcia Daesh w mediach światowych?

Na podstawie zdobytych źródeł można dojść do pewnych wniosków. Nazwa Daesh padła już m.in. z ust prezydenta F. Hollande po atakach w Paryżu. Ponadto określeniem tym posługiwał się prezydent B. Obama w Turcji, podczas spotkania państw g20. Oprócz tego, nazwę tą użył, podczas rozmów z rosyjską dyplomacją w Wiedniu, sekretarz J. Kerry. Okazuje się jednak, iż określenie to pierwszy raz pojawiło się nie w mediach zachodnich, lecz na terenie Bliskiego Wschodu w 2013 roku. Chodzi dokładnie o Syrię i Iran, negatywnie nastawione do ogłoszenia Państwa Islamskiego w czerwcu 2013 roku.

Co oznacza Daesh?

Trudno jednoznacznie określić w jednym zdaniu co oznacza to słowo. Pomocnym w tym wypadku będzie tutaj anglojęzyczne źródło – dekodacja akronimu Daesh z blogu Free World Centre.

Na podstawie tego źródła stwierdzić możemy, iż słowo Daesh skojarzyć możemy z takimi synonimami jak: głupi, małostkowy, niepoważny, zacofany, ciemnogród oraz szkodliwy. Ponadto w internetowej przestrzeni możemy dotrzeć do innych znaczeń słowa Daesz. Po pierwsze Daesz brzmi podobnie po arabsku jak stwierdzenie: „siewca nieporządku”. Po drugie Daesz fonetycznie w języku arabskim jest porównywalne ze słowami takimi jak „daes” oraz „dahes”. Pierwsze oznaczać ma kogoś kto rozgniata coś nogami, natomiast drugie – osobę, która sieje niezgodę. Po trzecie, Daesh znaczeniowo jest bliskie takim słowom jak: znieść, zmiażdżyć, zniszczyć, roztrzaskać oraz szorować.

Daesh czy Państwo Islamskiego? Które określenie jest dzisiaj poprawne?

W dobie internetu i massmediów ustalenie, jakie określenie będzie odpowiednie w omawianej tematyce  może być trudne. Wytypować można trzy ścieżki:
– Posługiwanie się pojęciem Państwo Islamskie,
– Posługiwanie się pojęciem Daesh,
– Posługiwanie się jednym i drugim.

Najważniejsze w tej kwestii pozostają kryteria jakie zostaną obrane w celu uściślenia. Po pierwsze kwestia pojawienia się nazwy Państwo Islamskie. Pojawiła się ona w języku polskim przez translację z języka angielskiego. Media anglojęzyczne najprawdopodobniej „skopiowały” nazwę od propagandy terrorystów, ponieważ nie posiadały jeszcze odpowiedniej innej nazwy dla tej tematyki (do chwili obecnej, kiedy odkryto zamiennik Daesh). Innym powodem pojawienia się tej nazwy w mediach europejskich i demokratycznych to uleganiu presji propagandy ekstremistów. Po drugie, nazwa „Państwo Islamskie” używane jest przez samych terrorystów. Określają się tak siebie, ponieważ chcą zaistnieć na arenie międzynarodowej. Nie zmienia to faktu, iż jeśli nawet jest to państwo, oznacza to, że chce toczyć wojnę z całym światem. Wynika to chociażby z ich działań propagandowych np. w internecie. Ostatnio było widoczne to m.in. w filmie propagandowym, gdzie Polska znalazła się na liście państw wrogich wobec tego quasi bytu państwowego. Po czwarte, najważniejszym argumentem pozostaje fakt, iż sami terroryści walczą z tym określeniem na terenach przez nich kontrolowanych. Według źródeł, za używanie Daesz na terenie „Państwa Islamskiego” grożą kary cielesne jak chłosta, a nawet śmierć.

Z drugiej jednak strony, jeśli przestaniemy posługiwać się określeniem „Państwo Islamskie” w europejskich mediach, dojdzie do regresji pojęcia „islam”, a wiadomym jest, iż terroryści związani są z islamem i bezpośrednią interpretacją koranu. Ponadto dojść można do wniosku, iż establishment europejski specjalnie „znalazł” „zamiennik” określenia „Państwa Islamskiego”. Powodem tego jest stosowanie propagandy przez Unie Europejską i Stany Zjednoczone. Propagandę, która stara się „oddelegować” pojęcie islam jak najdalej w przestrzeni publicznej.

Bibliografia:

Guthrie A, Decoding Daesh: Why is the new name for ISIS so hard to understand?, [w:] blog „Free world”, dostęp 03.12.2015 r.
Kod Władzy, Czym jest 'Daesh’? Czy to tylko nowa nazwa Państwa Islamskiego? [w:] blog „Kod Władzy”, dostęp 03.12.2015 r.
Mancintyre B., Walka z Państwem Islamskim toczy się także w warstwie językowej, [w:] dziennik polski, dostęp 03.12.2015 r.
MO, „Państwo Islamskie” kontra „Daesh”, czyli jak nazywać terrorystów samozwańczego kalifatu?, [w:] gazeta wyborcza, dostęp 03.12.2015 r.
Węglarczyk B, Dlaczego Daesh, a nie IS, [w:] rp.pl, dostęp 03.12.2015 r.

Absolwent UMCS na wydziale humanistycznym, na kierunku historia. Licencjat pisał na temat: "Ruch narodowy i dążenia niepodległościowe Irlandczyków w latach 1900-1923". Natomiast pracę magisterską: "Ruch niepodległościowy na terenie powiatu radomskiego po 1945 r." W pracy historycznej bada losy Żołnierzy Niezłomnych, głównie na terenie regionu radomskiego oraz historię Irlandzkiej Armii Republikańskiej.